Een groot deel van de Nederlanders zit te veel in het duister. Ze krijgen te weinig daglicht en het licht binnen is niet sterk genoeg. Helemaal nu de wintertijd voor de deur staat en de dagen korter worden.
Een gebrek aan licht heeft invloed op ons humeur en onze slaap en kan daardoor allerlei gezondheidsklachten veroorzaken. Daarom moet er volgens deskundigen veel meer aandacht komen voor het effect van licht op onze gezondheid.
Dagje buitenlucht
Chronobiologe Marijke Gordijn, oprichter van Chrono@Work en gastmedewerker van de Rijksuniversiteit Groningen, verdiept zich in de afstelling en werking van de menselijke biologische klok. Licht is daar een essentieel onderdeel van. Als je overdag meer daglicht tot je neemt, slaap je 's avonds beter. "Zoals mensen vaak lekker slapen na een dagje in de buitenlucht", zegt Gordijn tegen RTL Nieuws.
Miniatuurvoorbeeld Lees ook:
Positief effect door langste dag: vrolijke gezichten door extra zonuren "Het gaat niet zozeer om langer slapen, maar om de kwaliteit van de slaap", zegt Gordijn. "Hoe snel je in slaap valt, hoe vaak je tijdens de nacht wakker wordt en hoe diep je slaapt; de kwaliteit van je slaap heeft een enorm effect op je lichaam."
"Als je slecht slaapt verandert bijvoorbeeld je hormoonhuishouding, waardoor je meer risico loopt op obesitas", legt ze uit. "En er zijn directe verbindingen tussen je ogen en het hersengebied dat je stemming
tot depressies leiden."
Wat kun je zelf doen?
Chronobiologe Marijke Gordijn heeft een paar praktische adviezen om meer licht tot je te nemen en de kans op een winterdip te verkleinen:
Ga elke ochtend tussen 08.00 en 09.00 uur een half uurtje naar buiten Ga met de lunch naar buiten Werk je binnen, ga dan zo dicht mogelijk bij het raam zitten De verlichting thuis kan je sterker maken, maar dan heb je wel speciale lampen nodig die niet in de supermarkt te vinden zijn Het werkt om in de winter een paar dagen naar een zonnige bestemming te gaan Blijf niet elke avond binnen om onder een deken tv te kijken; doe ook activiteiten buitenshuis en trotseer de kou Zorg dat je voldoende slaap krijgt Gordijn en haar collega's hebben hun bevindingen al met drie verschillende studies vastgesteld. "We weten ook dat de werknemers van kantoren waar met kunstlicht daglicht wordt nagebootst, beter slapen", zegt ze. Mensen die in beter licht werken, zijn fitter en alerter en hun stemming is beter.
Op kantoren moet de lichtsterkte op je bureaublad volgens de Arbowet 500 lux zijn. Maar dat is veel te weinig, volgens Gordijn. "We moeten richting een lichtsterkte van 1000 lux op het oog om profijt te hebben van licht."
1000 lux?Lux is de eenheid voor lichtsterkte, waarbij 1000 lux gelijk staat aan wat er op je oog komt op een heel donkere winterdag.
Bewolkte nacht zonder maan: 0,0001 lux Volle maan: 0,1 lux Schemering: 10 lux In huis op een erg donkere dag: 100 lux Kantoor: 300 tot 500 lux Bewolkte dag: 4000 lux Indirect zonlicht overdag: 10.000 tot 20.000 lux Direct zonlicht overdag: 100.000 tot 130.000 lux Er moet dus meer aandacht komen voor licht. "Je moet of het daglicht beter naar binnen brengen, of de verlichting naar een hogere intensiteit brengen", aldus Gordijn. En dat laatste kan tegenwoordig met speciale lampen.
Het Eindhovense bedrijf Sparckel maakt naar eigen zeggen het eerste 'vrijstaande biodynamische lichtsysteem ter wereld met technologie die de kracht van natuurlijk daglicht evenaart'.
Schijf van vijf
Directeur en oprichter Maarten Voorhuis gaat zelfs zover dat licht bij de schijf van vijf zou moeten horen. "We weten niet hoe goed we ons eigenlijk kunnen voelen."
"Biodynamisch betekent dat het licht zich aanpast aan het moment van de dag", legt Voorhuis uit. Dat betekent dat je door de ingebouwde tijdsklok van het lichtsysteem 's ochtends meer blauw en 's avonds meer rood licht krijgt. Op die manier krijg je het juiste licht op het juiste moment en slaap je beter.
Onprettig fel
Voorhuis vervolgt: "Ik ben eerst samen met wetenschappers de formule van gezond licht gaan ontrafelen. Daar kwam uit dat mensen 1000 lux op het oog nodig hebben. Wij zijn vervolgens gaan kijken hoe we dat konden bereiken, zonder dat mensen in onprettig fel licht komen te zitten."
Miniatuurvoorbeeld Lees ook:
'Dankzij lichttherapie heb ik geen winterdepressies meer' Voorhuis en chronobiologe Gordijn zijn niet de enigen die vinden dat er meer aandacht moet komen voor het belang van licht. Jan Denneman, die meer dan 40 jaar bij Philips Lighting werkte, richtte onlangs de Good Light Group op, een non-profitstichting die het belang van daglicht wil benadrukken.
"In de Good Light Group zitten wetenschappers, chronobiologen, architecten en bedrijven", zegt Denneman. "Er zijn ongeveer 1000 deskundigen op het gebied van licht en gezondheid in de wereld. Er wordt onderling veel over gesproken op congressen. Maar het wordt nu tijd dat deze informatie ook naar het grote publiek gaat."
'Tuinman worden' "Iedereen weet dat je niet moet roken, dat schone lucht belangrijk is en ga zo maar door. Maar hoe belangrijk licht is, dat weet niemand", zegt Denneman. De Good Light Group moet dat gaan veranderen.
Omdat we volgens Denneman tegenwoordig 90 procent van onze tijd binnen doorbrengen, krijgt bijna niemand genoeg licht. "Eigenlijk kun je het beste tuinman worden", zegt hij. "Maar dat kunnen we nu eenmaal niet allemaal worden."
Deze lamp zorgt voor betere nachtrust en een beter humeur
(RTL Nieuws)