TL buis.

Hoi Petrus,

petrus bitbyter wrote:

Ik heb niet alle reacties in de thread gelezen maar meende dat er altijd een van de gloeidraaidpinnen verlengd was en voorzien van een "catch"plaatje/roostertje (ik heb ze sowieso al een paar keer gezien, volgens mij in een TL buisje van SL-lampen (is/was gewoon "TL") waar ze wat beter te zien waren, en meende dat die waren om de gasontladingsstroom door te laten lopen. Verder is van een deel van zaklamp TL-circuits (met echte TL's met gloeidraden) de TL zo geschakeld dat beide gloeidraadpinnen direct worden kortgesloten door de connectoren, samen met de catch-plaatjes zou je dan toch kunnen denken dat de gloeidraden echt niet meer nodig zijn bij eenmaal branden. Heb je die spanning aan beide kanten gemeten ? (die 0.5V, het zou ook kunnen dat dat dan maar aan een kant is (de kant met het "catch" plaatje aan de "open" gloeidraadpin, dan moet de stroom inderdaad door die gloeidraad (en zal de andere waarschijnlijk wel bijna 0V spanningsval geven (of toevallig niets, al naar gelang de bedrading in de TL-bak)), als de gloeidraden actief moeten blijven zou een TL-bak "verkeerd bedraad" (is die exacte pinout wel vastgelegd ?) kunnen zijn (beide niet-catch aansluitingen van de buis aan de starter, dan zal de gasontladingsstroom niet meer door een van de gloeidraden lopen en zijn ze beide vrijwel inactief). Maw. een beetje lang verhaal, ik denk dat er nogal wat variatie in die spanningsval over de gloeidraden kan zitten bij praktisch goed werkende TL-systemen (beide gloeidraden stroomvoerend wat betreft de gasontlading, een van beide en geen van de gloeidraden stroomvoerend) en dat het toch (ondanks je gegeven verklaring) niet meer nodig is nadat de buis eenmaal gestart is. Het zou ook betekenen dat je een TL-buis met het hoogste rendement kunt gebruiken door er altijd voor te zorgen dat geen van de gloeidraden stroom voert (doordraaien van de buis in het armatuur zou dan de stand geven waarbij beide stroom voeren, ik denk dat dan eerder een standaard armatuurbekabeling voor stroom om en om in de ene of andere kant van de buis zorgt bij doordraaien, maar dat dit dus niet essentieel is voor goede werking)

groeten van Bart

PS: tijdens het tikken van dit laatste herinner ik me ineens dat ik ooit iets heb gehoord over het omdraaien van versleten buizen (nooit iets mee bereikt overigens), in het geval van een "om en om" bedraad armatuur zou je dat dan door doordraaien van de buis in het armatuur de andere tot dan ongebruikte gloeidraad dan actief kunnen maken (ik ga toch morgen ook maar eens meten denk ik :) om wat van het voorgaande te controleren, bij de nu binnen handbereik liggende TL buizen is het uiteinde te dicht om de catchplaatjes hangend aan een verlengd aansluit/ondersteuningsstokje van de gloeidraaduiteinde te zien en te kijken hoe die geschakeld zitten aan beide uiteinden), en met fysiek omdraaien van de buis heb je dan 50% kans dat je hem inderdaad elektrisch anders aangesloten hebt (gesteld dat de TL buis zelf en het armatuur ook nog om en om bedraad is, anders heb dus waarschijnlijk geen of beide gloeidraden actief)

PS: ik meende dat TL buizen meestal verouderden/"defect" raakten door gasslijtage, een ontstoken TL-buis is redelijk goed te modelleren als bipolaire zenerdiode, die zenerspanning kruipt door slijtage steeds verder omhoog totdat de buis niet altijd meer ontsteekt (mmmm....... heel soms nog kort aan een kant beter bij een bijna versleten TL dan de ander met een dan vaak luid protesterende smoorspoel vanwege de DC stroom en kernverzadiging, dat zou dan verklaard worden door gloeidraadhulp vanuit een kant (de opgewarmde kant door gasontladingsstroom door de gloeidraad heeft "sneller" elektronen beschikbaar dan de koude kant indien omgepoold), maar ik ga eerst ook maar eens wat meten

Reply to
Bart Jorritsma
Loading thread data ...

Ik was nog vergeten dat de laatste versleten en knipperende TL buizen weer prima werken met elektronische HF aansturing, daarbij wordt een hogere onsteekspanning gehaald dan met de ouderwetse "100Hz" aansturing en kunnen de buizen tot flink hoger gestegen zenerspanningen gebruikt worden, (hoewel ook al eerder genoemd meende ik)

Bart

Reply to
Bart Jorritsma

Waarom zou de ene geleider (het gas) een voorkeur hebben voor het open einde van een andere geleider (de gloeidraad)? Ik zie geen reden waarom de overgangsweerstand gas-gloeidraad aan het open einde groter zou zijn dan aan het andere einde, zoals je lijkt te suggereren. Maar misschien bedoel je dat de stroom die van het open einde van de gloeidraad door het gas richting de andere kant gaat, eerst door die gloeidraad moet? Dat zou inderdaad een kleine stroom door de gloeidraad heen geven en daarmee bijdragen aan het warmhouden ervan. Ik vraag me dan alleen af of die stroom echt zo groot is dat die uberhaupt tot enige opwarming kan leiden.

-p

Reply to
Piet Beertema

Klopt.

Nope. In de kwikdamp in een TL-buis is er sprake van 2 stromen: een elektronenstroom de ene kant op, een (kwik)ionenstroom in de andere richting. Die ionen zijn zwaar en hebben een vernietigend effect op de gloeidraad. Doordat ionen zwaar zijn kunnen ze niet zoals elektronen "om een hoekje". Het volstaat dus om een plaatje voor de gloeidraad aan te brengen om de ionen af te vangen.

TL-buizen branden even goed op gelijkstroom als op wisselstroom. Vroeger werden de TL-buizen in treinen met gelijkstroom gevoed. Gevolg was wel dat de geioniseerde kwikdamp naar een kant ging trekken, zodat je na geruime tijd een buis overhield die over de lengte een even fraai als onproductief licht-donkerverloop liet zien. Met regelmatig omdraaien (ompolen!) had dit voorkomen of in elk geval verminderd kunnen worden. Later is men in treinen overgeschakeld op omvormers (7 kHz, waarbij het rendement van de buis het hoogst is).

-p

Reply to
Piet Beertema

Ja, zo bedoelde ik het ongeveer. Vergelijk het met een dakgoot over de hele breedte van een huis. Alleen links is een afvoerpijp. De regen komt van het hele dak 'parallel' aan in de dakgoot, en vindt zijn weg naar de afvoerpijp links. We zien dan een aardig riviertje in de dakgoot.

Over die opwarming -> geen idee. 0,5V is gemeten, wat is de weerstand van zo'n gloeidraad eigenlijk?

--
Thanks, Frank.
(remove 'q' and 'invalid' when replying by email)
Reply to
Frank Bemelman

"Bart Jorritsma" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@student.utwente.nl...

Bart,

Die halve volt heb ik gemeten aan een zogenaamde "circlyne" lamp van 22W. Aan twee verschillende lampen overigens met verschillende voorschakelapparaten.

De gloeidraad is nodig om de buis bij betrekkelijk lage spanning te laten ontsteken. Bij het starten wordt de gloeidraad opgestookt door de stroom die door de gloeidraad (van het ene einde naar het andere) loopt. Als de lamp eenmaal brandt, wordt de gloeidraad warm gehouden door de stroom die via het gas door de gloeidraad naar het niet "open" uiteinde van de gloeidraad loopt.

Het starten van een TL buis hoeft niet op de bovenbeschreven, conventionele manier te gebeuren. Vooral kleine lampen lenen zich goed om door een veel hogere spanning liefst ook bij hogere frequentie ontstoken te worden. Vandaar dat in dit geval de gloeidraden kortgesloten kunnen worden. Brand zo'n lamp eenmaal dan worden de spanning en de frequentie verlaagd waarna hij "gewoon" verder brandt.

petrus bitbyter

Reply to
petrus bitbyter

Niet meer dan een paar ohm: zo'n 3-4 (in koude toestand). Ze zijn relatief dik om een lange levensduur te krijgen, en er gaat bij het starten een vrij hoge stroom doorheen om ze heet te stoken. Een spanning van 0,5 V zal dus een stroompje van niet meer dan zo'n

100-150 mA door de gloeidraad genereren, bij lange na niet voldoende om de gemoederen van zo'n dikke draad te verhitten.

-p

Reply to
Piet Beertema

Hoi Piet,

Piet Beertema wrote:

Ok, bedankt voor de uitleg, ik heb ook nog maar even wat gemeten, de gloeidraadspanningen zijn gemeten na 2 min. branden (daarvoor ca.

20 sec uit na langere tijd te hebben gebrand), aan een beide kanten van het armatuur en doordraaien in de connector (TL13W/25 overigens):

MK (merk kant): positie 1: 2.63Vac positie 2: 2.07Vac

KK (kale kant): positie 1: 2.22Vac positie 2: 1.50Vac

Inderdaad duidelijk te zien dat de stroom door de catchplaatjes er dus soms wel en niet bij zit (wel als het catchplaatje blijkbaar aan de open (starter) kant van de armatuurconnector zit, helaas zijn ze niet van buiten te zien). Verder is dit armatuur zo bedraad dat in de ene positie de catchplaatjes aan de starteraansluitingen lijken te hangen (en dus de stroom erdoor ook door beide gloeidraden loopt) en in de andere positie niet. Waarschijnlijk zal je dus als de buis altijd in de laatste positie heeft gedraaid en er bij bent als ie versleten raakt/uit begint te springen de levensduur enigzins kunnen rekken door de buis door te draaien in de aansluitingen zodat beide gloeidraden meer stroom gaan voeren (met gelijkblijvende gloeidraadweerstand, een wat slechte aanname overigens, geeft de spanningstoename zo een 50-60% meer (aan de andere kant zelfs meer dan

100%) verstookt vermogen in de gloeidraad).

Weet je toevallig of dit de standaard is ? (deze bedradingswijze, of is er eigenlijk niets vastgelegd), of zou het met een ander merk/type TL buis de hogere gloeidraadstromen wel eens om en om aan de ene en andere kant kunnen zijn bij doordraaien in de aansluiting. Dit wordt wel een heel lang verhaal zo :), toch een mogelijke verklaring voor dat slechts nog maar aan een kant ontsteken (alleen bij positieve netspanningstoppen bijvoorbeeld omdat de gloeidraad aan die kant een extra stoot krijgt door het catchplaatje aan de open/starterzijde, de andere kant van de buis voert de extra stroom dan niet omdat het plaatje niet op de open aansluiting zit, en genereert flink minder hitte en elektronen), dit heb ik dus bij een bepaald type armatuur al eens meerdere keren gezien bij het bijna versleten zijn van de buis (het is wel gewoon een steady-state toestand, duidelijk "knipperen" op "50Hz", wel continu licht (starter niet actief) en luid kreunende ballast vanwege de DC-stroom erdoor, kan op zich daarmee minutenlang doorwerken zonder te flitsen.

groeten van Bart

Reply to
Bart Jorritsma

Hoi Petrus,

petrus bitbyter wrote:

Ok, had je beide kanten ook gemeten toevallig ? (zie mijn TL-meting van de posting ervoor, doordraaien bij zo'n circle in-line lijkt me wat lastig maar ben eigenlijk wel benieuwd of er met de lage of hoge gloeidraadstroom gedraaid wordt (bij een TL-bak lijkt je zelf de keuze te hebben door de buis door te draaien naar de andere positie), het omdraaien van twee aansluitingen van de circle in-line geeft dan een hogere of lagere spanning dan voorheen/origineel, we horen het misschien nog wel.

Dat doen die zaklampen inderdaad, maar dan toch met gebruikmaking van de gloeidraad ondanks de kortsluiting van de uiteinden, daar had ik zo nog niet aan gedacht (die dingen geven echt een starteffect inderdaad), anders dan bij CCFL dus die nooit "start" vanwege het ontbreken van gloeidraden.

Bart

Reply to
Bart Jorritsma

ElectronDepot website is not affiliated with any of the manufacturers or service providers discussed here. All logos and trade names are the property of their respective owners.