Philicorda - stemmen?

Alohas.

Normaal gesproken zou ik niet in deze groep gaan vragen, maar gezien de leeftijd van het beestje lijkt het me niet dat iemand van de muziekgroepen me kan helpen..

Ik heb een oud Philicorda orgeltje. Zo'n ding met neonbuisjes. Enkel manueel,

3 registers. Ik heb het een paar jaar geleden vanuit erbarmelijke toestand gerepareerd, maar nu heeft het ding een nieuw probleem ontwikkeld: Alle 'B' s zijn vals. En niet zo'n beetje ook, de B zit dicht bij een bes. Dat is dus een afwijking van een kleine 5.5%[1]. De laatste keer dat ik dat orgeltje bespeelde - een half jaar geleden - had 'ie nog nergens last van.

Ik weet dat het ding opgebouwd is rond 12 oscillatoren, waar de 3 registers en de verschillende oktaven van zijn afgeleid. Blijkbaar is er dus *een* oscillator waarvan de frequentie aan het lopen is geslagen. Blijkbaar is er dus iets aan het overlijden - waarschijnlijk een lekke elco, maar ik heb niets van dien aard kunnen ontdekken. Er zitten wel wat trimmers in, maar ik heb weinig zin om daaraan te gaan draaien - het gaat het probleem niet oplossen.

Enig idee hoe ik dit moet aanpakken?

Martijn

[1] Ja, ik weet het, er zijn 372734 verschillende manieren om een oktaaf in te delen. Het is in ieder geval een behoorlijke afwijking.
--
    Martijn van Buul - pino@dohd.org - http://www.stack.nl/~martijnb/
	 Geek code: G--  - Visit OuterSpace: mud.stack.nl 3333
 The most exciting phrase to hear in science, the one that heralds new
discoveries, is not 'Eureka!' (I found it!) but 'That's funny ...' Isaac Asimov
Reply to
Martijn van Buul
Loading thread data ...

"Martijn van Buul" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@mud.stack.nl...

nl.electronica ook geprobeerd ? BP

Reply to
BertP

"BertP" schreef in bericht news:42ffa8c8$0$8332$ snipped-for-privacy@news.wanadoo.nl...

Reply to
BertP

Helaas. Die groep bestaat niet. En heeft niet bestaan ook. Zelfs na correctie voor spelfouten blijft het bij nl.hobby.elektronica en nl.markt.elektronica.

OP: probeer het anders eens bij de zendamateurs? Daar vind je nog wel wat buizenkennis.

--
Ruben
     The motto should be : "It Just Wroks." Then a few years later 
     they can issue a patch.
Reply to
Ruben van der Leij

"Martijn van Buul" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@mud.stack.nl...

manueel,

toestand

'B' s

registers

heb

Hier zit heel veel kennis

formatting link

MRE

Reply to
MRe

Op Sun, 14 Aug 2005 19:56:45 +0000, schreef Martijn van Buul:

Neon? Tja, je kunt er een oscillator mee maken, maar die zijn meen ik toch notoir onnauwkeurig - tenzij je een LC-circuit aanstuurt met de ontladingspulsen.

Enkel manueel,

Lukraak aan trimmers draaien is vragen om ellende, dus inderdaad niet doen.

Als eerste moet je de juiste oscillator lokaliseren. Haal de buizen een voor een los totdat je de goede hebt. Hierbij kun je gelijk kijken of het buisje zelf wellicht de ellende veroorzaakt, namelijk door het te verwisselen met een ander exemplaar. Als loshalen lastig is, kun je ook de tip van een jack-stekker tegen de zijkant van de buis houden (NIET tegen een geleidend deel! Doe er desnoods een beetje isolatie omheen); in de audioversterker moet je dan het oscillatorsignaal van de buis kunnen oppikken.

Als het de buis niet is, kun je verdachte componenten beginnen te vervangen. Elco's zijn altijd een goede kandidaat in oude spullen - al zullen deze nooit in het frequentiebepalende deel zitten, en veroorzaken ze dan ook zelden problemen met de frequentie. Alleen als het ding een rol speelt in de rondgaande versterking (bijvoorbeeld als ontkoppeling), kan 'ie in extreme gevallen de oorzaak zijn.

Eigenlijk denk ik sowieso niet dat het gaat om een defecte condensator, omdat een defecte C meestal een lagere capaciteit krijgt, wat moet leiden tot een hogere in plaats van lagere frequentie. Wel kom ik bij buizenspullen vaak defecte anodeweerstanden tegen (in de ordegrootte van

100K), en daar zou ik dan ook als eerste gaan zoeken. Als deze erg hoog wordt, worden tijdconstanten flink hoger.

Maar goed, het is allemaal speculatie, want ik weet ook niet hoe dit apparaat in elkaar zit - en ik heb me al vaker laten verrassen door ongebruikelijke oplossingen in buizenapparatuur. Maar wellicht dat je hiermee toch wat verder komt.

Succes ermee,

Richard Rasker

--
Linetec Translation and Technology Services

http://www.linetec.nl/
Reply to
Richard Rasker

"Martijn van Buul" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@mud.stack.nl...

Martijn,

Van Philicorda waren nogal wat varianten. In het exemplaar dat ik ooit heb bekeken, bestond elke oscillator uit een astabiele multivibrator waarvan het actieve element een ECCxx buis was. De frequentie werd bepaald door een LC-kring waarvan de spoel op een ijzerkern van E-blik was gewikkeld en die versteld kon worden door het verdraaien soort juk van I-blik. Zoals je al zei, twaalf hoofdoscillators met een doos vol delers en filters erachter. Als jouw exemplaar ook zo is opgebouwd, vermoed ik dat een van de afstemjukken van de spoelen is losgeraakt. Het loont in elk geval de moeite om heel voorzichtig eens te kijken of er zoiets los zit. Succes.

petrus bitbyter

Reply to
petrus bitbyter

Even een vraag van een non-deskundige: is het een neon orgel of gewoon een "electronisch" orgel?

Ik heb wel eens een neon (nep) accordeon (ze bestaan!) proberen te stemmen (er zat een potmeter in de balg om volume te regelen..); er zat voor iedere individuele toon een potmeter / neonbuisje combinatie. Geheel werd gevoed met hoge, uit het lichtnet gelijkgerichte spanning. Was niet slim om het verkeerde onderdeel met de blote hand beet te pakken. Zee van oranje licht in het binnenste :-). Maar geen delers dus!

--
 - René
Reply to
René

"René" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@4ax.com...

René,

Je kunt met neonlampjes heel leuke oscillators bouwen. Die hebben klaarblijkelijk in die accordeon gezeten. Daar had dan elke toon zijn eigen oscillator. Al die dingen moesten dan apart gestemd worden. Nadeel is dat de toonhoogte afhankelijk is van een RC-combinatie. Daar moeten dus goede componenten worden gebruikt om de stemming er in te houden. Bovendien heb je te maken met veroudering van het neonlampje. Dat beïnvloed ook de toonhoogte. Als je niet al te vals op zo'n ding wilt spelen, moet je regelmatig de stemming controleren.(Dan nog zijn elektronische muziekinstrumenten een doorn in het oog en een nagel aan de doodskist van veel musici maar dat valt buiten het bestek van dit artikel.) Nu ik dit zo neerschrijf, bedenk ik dat - behalve de twaalf hoofdoscillatoren - de meesten wel als deler gebruikt kunnen zijn. Een neondeler bestaat namelijk uit een neonoscillator die door een één octaaf hoger afgestemd broertje gesynchroniseerd wordt.

De meeste elektronisch orgels zijn en waren anders opgebouwd. De oudere van deze orgels hadden twaalf hoofdoscillatoren voor het hoogste weer te geven oktaaf. De lagere oktaven werden gemaakt met tweedelers. In het pre-transistor tijdperk kon je die delers natuurlijk met elektronenbuizen maken. Maar dat was ongelofelijk duur. Neonlampjes waren veel goedkoper en met wat kunst en vliegwerk waren ook daar bruikbare delers mee te maken. Zulks werd dus onder andere in de Philicorda gedaan.

petrus bitbyter

Reply to
petrus bitbyter

"René" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@4ax.com...

René,

Je kunt met neonlampjes heel leuke oscillators bouwen. Die hebben klaarblijkelijk in die accordeon gezeten. Daar had dan elke toon zijn eigen oscillator. Al die dingen moesten dan apart gestemd worden. Nadeel is dat de toonhoogte afhankelijk is van een RC-combinatie. Daar moeten dus goede componenten worden gebruikt om de stemming er in te houden. Bovendien heb je te maken met veroudering van het neonlampje. Dat beïnvloed ook de toonhoogte. Als je niet al te vals op zo'n ding wilt spelen, moet je regelmatig de stemming controleren.(Dan nog zijn elektronische muziekinstrumenten een doorn in het oog en een nagel aan de doodskist van veel musici maar dat valt buiten het bestek van dit artikel.) Nu ik dit zo neerschrijf, bedenk ik dat - behalve de twaalf hoofdoscillatoren - de meesten wel als deler gebruikt kunnen zijn. Een neondeler bestaat namelijk uit een neonoscillator die door een één octaaf hoger afgestemd broertje gesynchroniseerd wordt.

De meeste elektronisch orgels zijn en waren anders opgebouwd. De oudere van deze orgels hadden twaalf hoofdoscillatoren voor het hoogste weer te geven oktaaf. De lagere oktaven werden gemaakt met tweedelers. In het pre-transistor tijdperk kon je die delers natuurlijk met elektronenbuizen maken. Maar dat was ongelofelijk duur. Neonlampjes waren veel goedkoper en met wat kunst en vliegwerk waren ook daar bruikbare delers mee te maken. Zulks werd dus onder andere in de Philicorda gedaan.

petrus bitbyter

Reply to
petrus bitbyter

Check. Tenminste, dat klinkt bekend; ik heb het ding even niet bij de hand, maar ik meen me te herinneren dat iedere oscillator inderdaad een elektronen buis had, met een bergje neonbuisjes. Een van die buizen had destijds de geest gegeven; toevallig had ik hetzelfde exemplaar liggen. (En nee, dat was een andere oscillator). ECC87, zo uit het blote bolletje, maar ik kan me vergissen met een buis uit de versterker.

Dank je! Ik ga hiermee eens aan de slag, voor zover de schaarse tijd het toelaat..

--
    Martijn van Buul - pino@dohd.org - http://www.stack.nl/~martijnb/
	 Geek code: G--  - Visit OuterSpace: mud.stack.nl 3333
 The most exciting phrase to hear in science, the one that heralds new
discoveries, is not 'Eureka!' (I found it!) but 'That's funny ...' Isaac Asimov
Reply to
Martijn van Buul

Dat viel nogal mee. Het beschreven principe is destijds ook gebruikt in de zelfbouw-neonvox orgeltjes. Prachtig hoor, zo'n hele batterij neonbuisjes. Maar van 'echte' oscillators was geen sprake. Het geheel berustte op het principe dat een gasontlading een breedspectrum ruis genereert; en uit die ruis kun je met passieve componenten bepaalde frequenties filteren. Dat gebeurde dus per toon/toets. Uiteraard was de toonzuiverheid afhankelijk van de kwaliteit/nauwkeurigheid van de gebruikte componenten. Maar ach, als er maar muziek in zat... ;-)

-p

Reply to
Piet Beertema

Is dat zo? ik begreep altijd dat er wel sprake was van echte oscillatoren. Je kon met neonbuizen heel eenvoudig een zaagtand (frequentie bepaald door een rc-filter) produceren. (die je dan later kunt vervormen met allerlei filters). De toonzuiverheid was bepaald door de frequentie van de zaagtand (dus het rc-filter) en de klank door de filters daarachter

MRe

Reply to
MRe

Hoe het in die orgeltjes zat weet ik niet, maar je kunt met een neonlampje een (semi)zaagtandosciltor maken.

_____ ______

  • --_____-----+--______-----+ | | R1 | R2 | | |
200 V __|__ | _____ (*) | | | |

- ------------+-------------+

Werking: na aansluiten van de spanning is de spanning over de condensator nul. De spanning over de condensator loopt op totdat de ontsteekspanning van de neonbuis bereikt word (ca 80V). Dan word de condensator ontladen via R2 totdat de neonbuis onder de brandspanning komt. De spanning over de condensator gaat weer oplopen tot dat de ontsteekspanning weer bereikt word.

Ik vind dit een echte oscilator, omdat er een duidelijke priodicitijd in zit.

Een zaagtand genereerd alle harmonischen van de grond frekwentie. Die kan je nog filteren voor een timbre.

--
"Life is short, art is long, opportunity fleeting,
experimenting dangerous, reasoning difficult.? (Hippocrates)

pim. ReplyTo: nospam4me [at] schaeffer.tk
Reply to
pim schaeffer

Dit klopt niet, een neonoscillator met RC 'filter' zal gewoon op de door de R en de C bepaalde frequentie gaan oscilleren en daarbij een zaagtand produceren. Er is geen significante ruis.

--
Met vriendelijke groet,

   Maarten Bakker.
Reply to
maarten

Je hebt helemaal gelijk, Pim. Dan moet mijn verhaal over het genereren van breedspectrumruis met gasontladingen uit een andere context stammen. Nu nog uitzoeken welke...

-p

Reply to
Piet Beertema

ElectronDepot website is not affiliated with any of the manufacturers or service providers discussed here. All logos and trade names are the property of their respective owners.