światła triakiem

Po przerwie spowodowanej brakiem czasu chciałbym wrócić do realizacji projektu zdalnego włączania oświetlenia w kilku pokojach. Od początku planowałem wykorzystać duet optotriak + triak w roli elementu wykonawczego. Po drodze jednak spotkałem się z kilkoma twierdzeniami, których prawdziwości nie udało mi się zweryfikować.

Słyszałem chociażby, że w ten sposób nie powinno się sterować świetlówkami kompaktowymi, gdyż ich przetwornica stanowi obciążenie indukcyjne, mogące zniszczyć triak. Jeśli tak, to może warto zainstalować jakiś układ gasikowy (kondensator i rezystor połączone równolegle z triakiem)? Widziałem też rozwiązanie z warystorem pełniącym funkcję podobnego zabezpieczenia.

Zakładając, że powyższa uwaga jest prawdziwa dla świetlówek kompaktowych, to czy można się także spodziewać podobnej sytuacji w przypadku LED-ów? To znaczy czy zainstalowana w nich elektronika może stwarzać jakieś zagrożenie dla triaka? U siebie używam przede wszystkim LED-ów, ale jednak chciałbym, aby układ był przygotowany na włączenie w obwód np. standardowej żarówki albo świetlówki.

Kolejna sprawa to włączanie w zerze. Mam zamiar dorobić do układu funkcję wykrywania przejścia przez zero i wszystkie odbiorniki włączać dopiero w tym momencie, celem uniknięcia udarów prądowych. NIE mam zamiaru robić na tym ściemniania. Kiedyś spotkałem się z twierdzeniem, że pewnych odbiorników pod żadnym pozorem nie należy włączać w zerze. Rozmówca nie pamiętał jednak o co dokładnie chodziło. Ktoś może orientuje się jakie mogło być pochodzenie tej informacji?

Reply to
Atlantis
Loading thread data ...

Dnia Sun, 03 Aug 2014 15:32:32 +0200, Atlantis napisał(a):

Nie sądzę żeby to był właściwy powód. Przetwornice większości świetlówek nie są dostosowane do zasilania fragmentami sinusoidy. Tracą sprawność, nie zapewniają równego i o dużej dynamice zasilania mocą rurki. Ale są produkowane specjalne wersje św. kompakt. które to znoszą.

Raczej triak dla przetwornicy.

A to ciekawe :) Chętnie się dowiem jakich.

Reply to
Jacek Maciejewski

Pojemnościowe. Dokładniej: za mostkiem prostowniczym jest spora pojemność dająca udar prądowy przy starcie.

To dotyczy obciążeń indukcyjnych tylko i wyłącznie. Dobrym rozwiązaniem byłby termistor rozruchowy ale nie jest łatwo o termistory na stosunkowo niewielkie prądy pracy.

Dokładnie takie samo. Do mocy 25W oświetlenie nie wymaga stosowania układów ograniczających zawartość harmonicznych. Jeśli chcesz mieć pewność, że źródło światła może współpracować z triakiem - szukaj tylko takich z napisem „dimmable” czyli mogących współpracować ze ściemniaczami - te są całkowicie bezpieczne dla triaków.

To zastosuj triak na wyższy prąd - taki wytrzyma udary prądowe.

Ale taki sposób włączania jest dobry dla obciążeń rezystancyjnych. Obciążenia czysto indukcyjne powinny być włączane w maksimum sinusoidy a zawierające duże pojemności filtrujące stopniowo, od zera za opadającym zboczem „wstecz”.

Transformatory toroidalne dużej mocy włączone w zerze mogą wywalić bezpieczniki. Ale jeśli za transformatorem jest prostownik i solidna bateria kondensatorów, to może wywalać bezpieczniki w każdym momencie

- jakby się człowiek nie odwrócił - odwłok zawsze z tyłu.

Reply to
RoMan Mandziejewicz

pojemnościowe, nie indukcyjne. Akurat indukcyjne obciążenia triaki znoszą dobrze, przecież wszystkie regulatory obrotów do wiertarek, mikserów czy odkurzaczy są na triakach a obciążeniem jest silnik.

Mam LEDy włączane triakiem (bez regulacji, w zerze) i od lat działa dobrze.

Nie musisz nic dorabiać. Niektóre optotriaki mają taką funkcjonalność, po prostu zastosuj taki (np MOC3043)

pozdrawiam

Reply to
Jack

W dniu 2014-08-03 16:22, RoMan Mandziejewicz pisze:

Sposobem na to jest mały dławik. Może być mały, nasycanie nie przeszkadza.

Zawsze warto, nawet dla "snubberlessowych" triaków.

Warystor, jak to warystor, zabezpiecza przed przepięciami. Ale przez swoją pojemność także ogranicza dU/dt, jak gasik. Na pewno nie zaszkodzi.

Ale ma większy "holding current" i przy małej mocy może nie pracować poprawnie.

Pozdrawiam, P.P.

Reply to
Paweł Pawłowicz

Wcale nie mały a nasycenie bardzo przeszkadza.

[... szkoda, że odpowiadasz na nie moje treści do mnie ...]
Reply to
RoMan Mandziejewicz

W dniu 2014-08-08 19:08, RoMan Mandziejewicz pisze:

Akurat w tym przypadku nie. Triak otwiera się w taki sposób, że najpierw tworzy się wąski kanał, który dość wolno się rozszerza. Jeśli prąd w czasie włączania triaka przekroczy wytrzymałość tego kanału to struktura przegrzewa się lokalnie i dochodzi do uszkodzenia. I taki jest sens podawanej w katalogach wartości dI/dt przy włączaniu triaka (tej bez literki c, parametry z literką c dotyczą wyłączania). Po całkowitym włączeniu triaka dI/dt może być już dowolnie duże. Rolą dławika jest zmniejszenie szybkości narastania prądu do czasu całkowitego otwarcia triaka. Potem dławik może wejść w nasycenie a triakowi to nie zaszkodzi. Tak właśnie projektowane są dostępne w handlu dławiki do triaków. Projektowanie przy założeniu unikania nasycenia jest niepotrzebnym zwiększaniem masy, wielkości i ceny urządzenia. Tak, Panie Romanie, cytując Twoje słowa: "trzeba rozumieć znaczenie parametrów podawanych w katalogach" ;-)

P.P.

PS. Oczywiście, jeśli dławik będzie za mały, to nie spełni swojej roli. Nie zmienia to faktu, że może się nasycić.

Reply to
Paweł Pawłowicz

Użytkownik "Paweł Pawłowicz" napisał W dniu 2014-08-08 19:08, RoMan Mandziejewicz pisze:

Tylko tak na zdrowy rozum - dlawik musi "przytrzymac" prad triaka do jego calkowitego otwarcia. Jak struktura bedzie calkowicie otwarta, to moze plynac prad znamionowy ... i dlawik nie powinien sie wczesniej nasycic. Czyli prad znamionowy powinien wytrzymac.

No dobra, moze przy strukturze otwartej w polowie juz wystarczy, bo to w koncu tylko krotki udar.

Ale my myslimy o ladowaniu kondensatora, tu udar moze byc wiekszy i dluzszy - to moze powinien dluzej spowalniac ?

Hm, sobie otworzylem BT136 i 137 z NXP ... chyba nie widze wskazowek :-)

J.

Reply to
J.F.

W dniu 2014-08-13 14:18, J.F. pisze:

To nie jest zachowanie regularne, kanałów może być kilka. Określenie "w połowie" nic w tym przypadku nie znaczy.

Poszukaj w notach aplikacyjnych ST.

P.P.

Reply to
Paweł Pawłowicz

ElectronDepot website is not affiliated with any of the manufacturers or service providers discussed here. All logos and trade names are the property of their respective owners.