Spanningen in versterker en waarneming geluid uit luidspreker

Beste mensen,

Ik heb net zitten lezen op

formatting link
maar ik heb toch nog een heel conrete vraag (ik vind het zo'n vreselijk lastig onderwerp ;-) ).

Stel je zet de scoop op een luidsprekersnoer. Als je nu de spanning op het snoer laat verdubbelen (dan zet je het apparaat op spanningsvlak 3 dB harder, OK, en op vermogensvlak 6 dB, ook OK?)(met die OK? bedoel ik of ik het goed begrijp), hoeveel dB hoor je dan harder? Even aangenomen dat je bij de speaker nog in het gebied zit waar hij lineair reageert (of mag je daar nooit van uit gaan?) en dat je even negeert dat het verloop van waarneming niet voor alle frequenties hetzelfde is in het oor. Als ik het mij goed herinner gaan bij lage intensiteit vooral hoog en laag zwakker (vandaar loudnesschakeling op sommige versterkers); ga er dan maar even vanuit dat we een toon afspelen die daar midden tussen in zit.

En een gerelateerde vraag: op mijn versterker kan ik surroundboxen en subwoofer maximaal 15 dB verzwakken en versterken. Ik vermoed dat je dan spreekt over spannings- (met factor 10) of vermogensdecibells (factor 20), welk van de twee is het dan? Of gaat het werkelijk om dB's zoals je ze hoort? Hoe is dan de relatie tussen een stap van bijvoorbeeld -15dB naar -10dB met de toename in wat je hoort?

Misschien zijn zelfs mijn vragen niet erg helder maar ik vind dit alles heel erg ingewikkeld... Ik hoop dat iemand het op een heel simpele manier kan uitleggen.

Het kan zijn dat het even duurt voordat ik kan reageren, dat is geen teken van desinteresse (in dat geval zou ik al helemaal geen vraag stellen).

Vriendelijke groeten, Rene

Reply to
Rene
Loading thread data ...

"Rene" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@edutel.nl...

maar

bij

we

heel

Een meetmicrofoon zal gewoon de spannings dB's volgen van je versterker. Hoe de volumeregelaar van je oren daar op reageert kun je vinden op sites die zich met gehoorszaken bezighoud.

formatting link
formatting link

Hans

Reply to
JT van Es

Geluidssterkte (druk) meet je niet met een scope. Maar met een DB(a) meter, meten van de spanning gaat immers voorbij aan verliezen in koper en overige materialen rendement van speakers karakteristieken verzadiging en absoluut niet te onderschatten acoustiek.

"Rene" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@edutel.nl...

Reply to
Kwaspe

In article , Rene wrote: ....

Je hebt er goed over nagedacht, dat zeker! Een aantal vragen kan ik beantwoorden vanuit vroeger werk/interesse:

- spanning verdubbelen => 6dB "harder" het vermogen (mits lineair, etc) is dan verviervoudigd.

- spanning x wortel2 => 3db, is het vermogen verdubbelen.

- in het lineaire gebied zal een vermogen verdubbeling 2x zo luid klinken, maar wat is 2x zo luid? Dat is maar heel weinig, 2 dB luidheidstoename is wat de gemiddelde mens net waarneemt. Anders gezegd: 2 db is "net hoorbaar iets harder", 3dB is "duidelijk iets harder", 6 dB is "duidelijk harder".

- speakers kun je kwa vermogen in het HiFi gebied als lineair beschouwen. Lineaire vervorming van 10% is voor de gemiddelde muziekliefhebber net goed waarneembaar, kwa vermogen zit 10% ver onder de waarnemingsdrempel van 2 dB. Het is natuurlijk heel anders als we praten over gitaarversterkers of veel te hard staande bouwvakkerradio's...

- ons gehoor kan in het gevoelige gebied een waanzinning groot luidheidsverschil aan: van net hoorbaar (0 dB) tot voorbij de pijngrens (120 dB). Het is absoluut NIET lineair, maar over het gehele gebied wel verrassend goed logaritmisch: bv over het hele gebied horen we 2 dB als "net iets harder", etc.

- boven en onder (de frequentie van) het gevoelige gebied ligt de ondergrens hoger en de bovengrens lager en is het waarneembare luidheidsgebied dus (veel) kleiner. "Loudnesscontrol" zou daar voor moeten compenseren, maar in de praktijk dient dit dit vaker twee andere doelen: - tekortkomingen van de rest van de installatie compenseren. - tegemoetkomen aan de wens van mensen die menen dat bij geluid extra luide bassen en hoge tonen hoort. (gehoorbeschadiging is hier overigens vaak zowel de oorzaak als het gevolg van).

-- ted

Reply to
Ted Lindgreen

Nee, niet OK ;-) Drie dB is drie dB, ongeacht of je nu naar spanning of vermogen kijkt.

Als je de formules voor het berekenen van het aantal dB's (voor spanning

20logU/Uo, en voor vermogen 10logP/Po) correct toepast, dan zie je dat een verdubbeling van het vermogen overeenkomt met 3 dB, en een verdubbeling van de spanning overeenkomt met 6 dB. Volstrekt logisch, want een verdubbeling van de spanning leidt tenslotte (bij een gelijkblijvende belasting) tot een verviervoudiging van het vermogen.

Hetzelfde, iets anders geformuleerd: 3 dB meer signaal is 3 dB meer signaal. Voor spanning betekent dit 1,4 maal zoveel (eigenlijk wortel 2 maal zoveel) Volts, en voor vermogen 2 maal zoveel Watts.

Gerard.

Reply to
Blaandrager

"JT van Es" schreef in bericht news:59786$44ee1957$3ec239b5$ snipped-for-privacy@news.chello.nl...

lastig

het

ik

daar

waarneming

dat

20),

teken

Ah, da's duidelijk!

Vooral die eerste is zeer interessant. Die zal ik nog eens gaan herlezen en dan nog eens :-).

Bedankt Hans! Groeten, Rene

Reply to
René

"Ted Lindgreen" schreef in bericht news:44eeb12e$ snipped-for-privacy@inaja.bit.nl...

het

ik

bij

daar

waarneming

we

Ted, alvast bedankt voor deze reactie. Het is een leerzaam verhaal en ik ga het later nog een keer lezen. Komen er dan vragen bij, dan meld ik mij nog.

Groetjes, Rene

Reply to
René

"Kwaspe" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@corp.supernews.com...

[Automated top post correction system activated]

het

ik

je

het

20),

manier

Ik ben het helemaal met je eens maar dat veronderstelde ik ook niet. Het gaat mij om de keten:

  1. Spanningen in versterker waarvan je veranderingen lineair en logaritmisch kunt uitdrukken; deze meet je met een scoop of goede voltmeter. Zij sturen de speaker aan hetgeen (zoals Ted ook zegt) binnen een zeker bereik een lineair gebeuren is.
  2. Het geluid "in de lucht"; dit meet je inderdaad met een dB(A)-meter die een logaritmische uitlezing geeft.
  3. De combinatie van mijn oren met het achterliggende neurale netwerk: Meten hieraan is niet zo eenvoudig maar dit zijn dan weer dingen die mensen van over de hele wereld uitgeplozen hebben.

Het ging er mij om het verband tussen log/lin van (1) en (3).

Maar toch hartelijk dank natuurlijk! Groetjes, Rene

Reply to
René

"Blaandrager" schreef in bericht news:44eee265$0$4529$ snipped-for-privacy@news.xsall.nl...

Hoi Gerard,

Bedankt voor jouw uitleg. Ik vind het rot om toe te geven, maar toen ik je verhaal las was mijn eerste (en tweede en derde) gedachte: "Dat weet ik allemaal wel Gerard, maar dan klopt het toch wat ik zeg!". Pas na een tijd broeden viel ineens mijn muntje: je hebt wel degelijk gelijk en ik niet. Noem het gerust dom maar soms heb je zo'n blinde vlek waardoor je gewoon niet ziet wat je fout doet en je ervan overtuigd blijft dat de anderen mis zijn ;-). Gelukkig hingen er hier geen mensenlevens vanaf. Raar genoeg kan ik niet zeggen waar nu mijn denkfout zat en ik kan mij ook niet meer voorstellen waarom ik het fout zag. Nou ja, nou snap ik het in elk geval!

Groeten, Rene

Reply to
René

ElectronDepot website is not affiliated with any of the manufacturers or service providers discussed here. All logos and trade names are the property of their respective owners.