Transceiver Kajman - problemy z uruchomieniem

Dnia Sat, 5 Mar 2022 19:29:00 +0100, Atlantis napisał(a):

Jakim sprzętem pomiarowym dysponujesz? Czy ten TRx jest zmontowany na płytce drukowanej? Jeśli tak, kto ją projektował? Kwarce filtru i BFO są dobrane wg. jakiego kryterium? Jak chcesz zestroić filtr pasmowy LC na wejściu odbiornika? Masz jakieś anteny a w szczególności taką na 3,5 MHz?

Główny problem polega na tym, że pod ręką mam niewiele. Multimetry, stary analogowy oscyloskop, jakiś samodzielnie sklecony miernik częstotliwości...

Tak. Płytka kupiona lata temu albo od autora projektu, albo od kogoś, kto wykonał większą serię i zaczął je sprzedawać na Allegro. Już nie pamiętam.

Minęło sporo czasu odkąd je dobierałem, ale jeśli dobrze pamiętam wykonałem generator i za pomocą miernika częstotliwości dobierałem komplety jak najbardziej zbliżone pod względem częstotliwości. Takie podejście działało we wszystkich innych moich projektach na KF.

Filtr w odbiorniku Kajmana (przynajmniej tej wczesnej wersji) nie był strojony (nie było w nim trymerów). Było to chyba opłacone niską dobrocią cewek, jednak ludzie składający to radio donosili, że takie podejście działa, a sama konstrukcja miała być powtarzalna. Na razie wykonałem obwody zgodnie z opisem i ewentualnie (jeśli nie będą zadowalające) planowałem je przerobić. W każdym razie COŚ powinno przez nie przechodzić, jakiś szum pasma powinien być słyszany...

prowizoryczny longwire rozwieszony między budynkami, na razie używany tylko do odbioru. Na innych radiach działa, to znaczy coś na nim słychać. ;)

Ok. Najważniejszy problem udało mi się rozwiązać. Przyjrzałem się jeszcze raz schematom i okazało się, że brakowało kondensatora 180 pF pomiędzy DDS-em i mieszaczem.

Teraz słychać szum pasma i stacje, chociaż na razie jeszcze nieczytelne (niezestrojone BFO).

Pojawił się tez inny problem - wzbudzenie (pisk) w głośniku, jeśli podepnę radio bez anteny. Co może być tego przyczyną?

Jakiś pomysł co do możliwego powodu problemów ze wzmacniaczem audio?

W dniu 05.03.2022 o 20:43, Atlantis pisze:

Spróbuj wykonać taki filtr z kondensatorów na zasilaniu (nóżka 2).

Dnia Sat, 5 Mar 2022 20:43:12 +0100, Atlantis napisał(a):

Na wzbudzanie się tego czy owego jedyna droga udoskonalać filtry na zasilaniu poszczególnych stopni czy bloków. Tak nawiasem, z czego to zasilasz? Skoro masz oscyloskop, podłącz go do wyjścia głośnikowego. Powinieneś bez trudu zlokalizować krytyczne miejsce odcinając zasilanie poprzednich stopni czy zwierając tor sygnałowy do masy.

Dnia Sat, 5 Mar 2022 20:11:55 +0100, Atlantis napisał(a):

No to powinieneś dać radę :) Ja też więcej nie mam.

Rzuciłem jeszcze raz okiem na schemat transceivera

Druga rzecz - na schemacie przy T1 znajduje się rezystor 470k oznaczony gwiazdką. Jest tez podana informacja, że napięcie na kolektorze powinno wynosić 7,5V. Domyślam się więc, że rezystor trzeba dobrać. Ten fakt mi umknął. Czy tutaj może leżeć przyczyna problemów, które obserwuję?

Dnia Sun, 6 Mar 2022 19:04:39 +0100, Atlantis napisał(a):

To jest OK.

Normalne przy takim sposobie ale z uwagi na b. mały sygnał w tym miejscu, wartości napięcia kolektora mogą się zmieniać w szerokim zakresie bez wyraźnego wpływu na cokolwiek.

Przy okazji zgłoszę dwa zastrzeżenia do projektu:

1. Odbiornik ma wejście zrobione na scalaku z wzmacniaczem przed 1 mieszaczem. To bardzo złe rozwiazanie z uwagi na modulację skrośną, praktycznie uniemożliwiające pracę na 3,5 MHz. Podobne zjawisko występowało w słynnym Bartku, bez potencjometru w antenie ani rusz, praktycznie nie odbierze się żadnej stacji.
2. Filtr wejściowy odbiornika. Przy typowej tolerancji elementów 10-20% jego przenoszenie prawie na pewno będzie w bardzo luźnym związku z pożądanym. Można takie podejście (że nie dostrajamy) stosować np. w filtrze dolnoprzepustowym na wyjściu nadajnika, gdzie chodzi o odfiltrowanie 2 i wyższych harmonicznych. Już druga leży dostatecznie daleko by filtr zrobiony z elementów 20% był skuteczny bez dostrajania. Ale nie w pasmowym o szerokości przenoszenia mniejszej niż 10% wartości środkowej.

Dnia Sun, 6 Mar 2022 19:04:39 +0100, Atlantis napisał(a):

To jest OK.

Normalne przy takim sposobie ale z uwagi na b. mały sygnał w tym miejscu, wartości napięcia kolektora mogą się zmieniać w szerokim zakresie bez wyraźnego wpływu na cokolwiek.

Przy okazji zgłoszę dwa zastrzeżenia do projektu:

1. Odbiornik ma wejście zrobione na scalaku z wzmacniaczem przed 1 mieszaczem. To bardzo złe rozwiazanie z uwagi na modulację skrośną, praktycznie uniemożliwiające pracę na 3,5 MHz. Podobne zjawisko występowało w słynnym Bartku, bez potencjometru w antenie ani rusz, praktycznie nie odbierze się żadnej stacji.
2. Filtr wejściowy odbiornika. Przy typowej tolerancji elementów 10-20% jego przenoszenie prawie na pewno będzie w bardzo luźnym związku z pożądanym. Można takie podejście (że nie dostrajamy) stosować np. w filtrze dolnoprzepustowym na wyjściu nadajnika, gdzie chodzi o odfiltrowanie 2 i wyższych harmonicznych. Już druga leży dostatecznie daleko by filtr zrobiony z elementów 20% był skuteczny bez dostrajania. Ale nie w pasmowym o szerokości przenoszenia mniejszej niż 10% wartości środkowej.

PS. Kondensator 470 pF między kolektorem a bazą tranzystora T1 bardzo średnio mi się podoba. Ja bym go natychmiast wyp... :) Wraz z innymi pojemnościami i dławikiem w bazie tworzy układ generatora. A jak ma być, to dławik wont.

Zastanawiał mnie właśnie brak tłumika antenowego w tej konstrukcji. Potencjometr na wejściu odbiornika był dość powszechnie stosowany właściwie we wszystkich konstrukcjach na pasmo 3,5 MHz, jakie wykonałem. Z drugiej strony w ciągu ostatnich kilkunastu lat trochę Kajmanów powstało i ludzie ich używają, a samo radio ma raczej dobrą opinię. Na wszelki wypadek jednak dodam ten potencjometr - nie zaszkodzi, a na pewno może zwiększyć wygodę obsługi.

To jest kolejna rzecz, którą miałem zamiar zrobić. Płytka radia jest zaprojektowana w ten sposób, żeby można było w łatwy sposób wprowadzać modyfikacje. Na razie chciałem tylko, żeby radio cokolwiek odebrało. Jak dorobię się jakiegoś narzędzia pozwalającego na określenie charakterystyki filtrów, to zmodyfikuję ja na wersję strojoną i ustawię bardziej dokładnie.

Dnia Mon, 7 Mar 2022 07:37:14 +0100, Atlantis napisał(a):

Mój oscyloskop ma wyjście dla przebiegu piłokształtnego podstawy czasu. Wykorzystałem to do wobulowania prostego generatorka na 1 tranzystorze z pomocą diody pojemnościowej. A do zorientowania przebiegu w dziedzinie częstotliwości wykorzystywałem bardzo luźno sprzężony z całością gen. kwarcowy 1 MHz, robił śliczne znaczniki co 1 MHz na charakterystyce widocznej na ekranie oscyloskopu.

To sugeruje wzbudzenie wzmacniacza. Oscyloskop powininien pokazac. Byc moze spowodowane dużą rezystancją na wejsciu - ktora występuje przy ustawieniu potencjometru w polowie.

Co prawda ten wzmacniacz na T1 tez powienien miec dużą impedancje wyjsciową ... tzn ~2kohm.

No chyba niekoniecznie, bo jak nie trafisz w filtr na X2-5, to kiepsko.

Masz jakies zrodlo sygnalu ~10MHz, ktore mozna by podlaczyc na wejscie US1, potem na wejscie filtru?

Lub jak Jacek radzi - wobuloskop sobie zmajstrowac ..

J.

Nie wiem jaki dokument widziałeś, ale w dokumentacji

Gwiazdka na schematach oznacza że element jest dobierany. Przy tranzystorach tego typu to średni pomysł, raczej z tych słabszych. Tzn da się, i to będzie działać, ale to rozwiązanie z wcześniejszej epoki. Dodając niewiele elementów da się zrobić układ znacznie stabilniejszy i bez potrzeby dobierania elementów.

Pozdrawiam

DD

Ale na wstepie

"In conventional DC volume circuits the control or input stage is AC coupled to the output stage via external capacitor to keep the offset voltage low.

In the TDA7056A the DC volume stage is integrated into the input stage so that coupling capacitors are not required and a low offset voltage is maintained."

No i nie calkiem rozumiem, co maja na mysli :-)

Ale moze nie trzeba wiekszej stabilnosci :-)

J.

Faktycznie, aż tak dokładnie to mi się nie chciało przeglądać. No to by znaczyło, że jednak ten kondensator nie jest konieczny.

Pewnie nie, natomiast już sama potrzeba dobierania rezystora to taki średni pomysł, ale w tym układzie nie da się tego uniknąć. Mamy dużą zmianę wzmocnienia w zależności od egzemplarza i od warunków pracy. Fakt, że warunki odbioru też się zmieniają, więc regulacja wzmocnienia i tak musi być.

Pozdrawiam

DD

Ok, dodałem tłumik antenowy w postaci potencjometru liniowego 1k na wejściu odbiornika, jeszcze przed filtrem pasmowym. Efekt jego działania jest na razie taki, że przy próbie zbyt dużego skręcenia sygnału coś w radiu zaczyna się wzbudzać. Jednak to raczej nie wina samego tłumika, ponieważ wcześniej bez podłączonej anteny też piszczało.

Dnia Mon, 7 Mar 2022 18:16:11 +0100, Atlantis napisał(a):

A już wypieprzyłeś ten 470 pF na próbę?

W dniu 2022-03-07 o 19:05, Jacek Maciejewski pisze:

Się uczepiłeś, przecież to nie on się wzbudza tylko TDA, ma tam kiepskie filtrowanie i tyle. Ten 470p jest przecież na mcz i tylko ogranicza pasmo, tam więcej niż 3khz nie trzeba i pewnie tyle on robi.

W dniu 2022-03-06 o 20:38, Jacek Maciejewski pisze:

Gdzie ty tam masz wzmacniacz? sygnał z anteny wchodzi na filtr i 1 ne612, a jak popatrzymy na schemat wewnętrzny to widać że jest to wejście(baza) modulatora. On owszem może być przesterowany ale to nie jest wzmacniacz. Wzmacniacz a raczej generator jest ale na nogach 6,7. Na pewno patrzysz na ten sam schemat?