zelf printplaten etsen - een paar vragen

hoi groep,

Reeds enige jaren probeer ik door zelfstudie het één en ander over electronica te weten te komen, en ik ben dan ook in het begin van m'n kerstverlof, begonnen om wat schemaatjes om te zetten in een echte schakeling op een gaatjesprint, en deze schakelingen doen het prima.

Nu ben ik met Eagle aan de slag gegaan, en vraag me af wat de ideale instellingen zijn voor zelf te etsen printplaten. (overal staat er 8mil, 10mil, 24mil, welke eenheid is dit ? m'n banen zijn zeker geen 8 millimeter breed)

Wat is de beste methode om zelf printplaten te etsen voor een beginner, zonder al te veel investering en de kans op mislukkingen zo klein mogelijk te houden ?

Je komt met google op allerlei sites terecht, met allerlei manieren, zodoende zie ik momenteel door het bos de bomen effe niet meer ...

Ik had al gedacht om zelf een belichtingsbak te maken, naar aanleiding van een tip die ik op't net tegenkwam. (UV lampen uit een gezichtsbruiner in een scanner-behuizing inbouwen)

Ik heb ook een laserprinter die 600 dpi aankan, en heb me al van Xerox transparante folie aangeschaft die geschikt is voor copiëerapparaten en laserprinters.

Welk soort printplaat (voor enkelzijdige printen) moet ik vragen in de electronicawinkel ? Is het trouwens mogelijk/eenvoudig om zelf dubbelzijdige printen te etsen ? Kan ik met een gewone dremel en de juiste boortjes (0,7 mm, 0,8 mm en

1 mm) de gaatjes boren voor componenten en connectors ?

Het gaat hier allemaal over "vrij eenvoudige" schakelingen, om m'n modeltreinbaan aan te sturen, dus wisselfunctiedecoders, seinfunctiedecoders, S88 terugmeldunits enz ...

Zijn er andere manieren om met behulp van de PC en een printer enzo, een printplaat te maken ?

Enige hulp, advies, tips enz ... zijn altijd welkom. (Ik heb nog een week verlof, en zou toch voor het einde van m'n verlof m'n eerste zelfgeëtste printplaat in gebruik willen nemen, rekening houdende met nog wat feestdagen enzo)

Groeten, Kris

Reply to
HomeAutomation Freak
Loading thread data ...

"HomeAutomation Freak" wrote in message news: snipped-for-privacy@4ax.com...

Als de schakeling niet te groot is zou ik het lekker op experimenteerprint opbouwen. Etsen geeft nogal rotzooi. Voor de breedte van je printsporen zou ik zeggen print het gewoon eens uit en maak ze zo dik mogelijk (zo hoef je zo min mogelijk koper weg te etsen en gaat het het snelst). Zorg ook dat je eilandjes zo groot mogelijk zijn, altijd handig als je met de hand moet boren. Standaard hou ik zelf altijd 20mil aan voor de printsporen en 75mil voor de eilandjes. Maar soms haal je dat niet vanwege de beschikbare ruimte. Natuurlijk is een Dremel goed voor het boren vd gaatjes (ik zou wel een standaard gebruiken, zeker als je die speciale printboortjes wilt gebruiken want die breken acuut af als je geen standaard gebruikt). Het belichten vergt ook heel wat experimenteren voordat je de juiste tijd hebt gevonden. Dus verwacht niet dat je eerste print(en) meteen perfect eruit zien. Als materiaal heb je in de winkel meestal niet veel keus en krijg je gewoon epoxy printplaat met of zonder fotogevoelige laag. Je kunt alleen kiezen uit enkel-/dubbelzijdig en verschillende afmetingen. Eurocard (16x10cm) is een veelgebruikte afmeting. Het hele proces is erg eenvoudig qua principe, maar vergt redelijk wat oefening om het netjes voor elkaar te krijgen (net als het ontwikkelen en afdrukken van foto's). Vero heeft ook ooit een zgn etszak gehad (ik weet niet of dat nog steeds bestaat), dit scheelt in ieder geval wat met geknoei met etsmiddel en zo. Zal wel niet goedkoop zijn schat ik. Gewoon aan beginnen en wat zoeken op internet, er is meer dan genoeg over geschreven. Kijk maar eens op:

formatting link

Succes.

Reply to
Me

Hier nog een mooie link:

formatting link

Reply to
Me

"HomeAutomation Freak" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@4ax.com...

'n mil is 1/1000 inch=25.4/1000 mm. Als ik goed reken is 8 mil dus 0.2 mm. Als het om spoorbreedte gaat zou ik minimal 1 mm aanhouden, zeker als je zelf wilt etsen.

Met plaksporen de print plakken. Nadeel is dat je dus ook dat spul moet aanschaffen. Er zijn ook speciale viltstiften voor, maar daarme heb ik geen ervaring. In elk geval werk je duidelijk minder netjes, maar wel erg gemakkelijk.

Als je fotografisch wilt werken kan dat natuurlijk ook. Voordeel is dat een eenmaal geplakt ontwerp meerdere keren kan worden gebruikt om een printje te maken

Ja. Dan gaat het al een stuk gemakkelijker dan zelf rechtstreeks plakken. Let wel op dat je in spiegelbeeld moet afdrukken, zodat je de kant met de druk tegen de print aan kunt drukken, anders gaat je licht nog een stukje onder het sporrpatrron door (parallax)

Standaard

Ja en nee. Het etsen is eenvoudig, maar je mag geen vertekening of schaalverschillen hebben tussen beide ontwerpen. Verder moet je uitricht spotjes layouten, zodat je de positieven aan beide kanten goed kunt uitrichten.

Zeker. Alleen als je epoxy printmateriaal hebt, worden je boortjes wel erg snel bot. Dan heb je goede hardmetalen nodig. Met het goedkopere materiaal heb je dat niet.

Als het je om goede resultaten gaat en niet om de maakhobby, kun je ook een klein eenmans bedrijfje zoeken. Als je zelf de layout aanlevert zullen de kosten mogelijk meevallen (ik ken de kosten echter niet)

Dat is ambitieus als je ook nog de spullen in huis moet halen. Een goede elektronica zaak kan je echter uitstekend voorlichten. Conrad, Farnell, Display Elektronics, enz

Succes

n.n

Reply to
n.n

"n.n" schreef in bericht news:LtGHb.34722$ snipped-for-privacy@typhoon.bart.nl...

Onzin.....ligt aan de snelheid van het etsen (onder-etsen) en de kwaliteit van de layout.

Onzin......ligt aan de snelheid van de boormachine. Hoe hoger het toerental, hoe langer het boortje meegaat. Tevens zijn er lepelboortje, deze zijn speciaal voor printboren.

Niet met een printer, plotter wel of cnc-plotter welke direkt de sporen freest.

een

Enige 10 tallen euro's zal ook hier heel normaal zijn......ook zij vragen geld voor hun tijd......en dat voor 1 printje ;o(

formatting link
Hier staat uitvoerig beschreven hoe een etsbak te bouwen.

Dit zijn bedrijven die beslist niet geintresseert zijn in*jouw* problemen. Zoek inderdaad een electronicazaak op in je buurt. Deze zaken hebben meestal kontakt met andere hobbyisten die een printje kunnen / willen maken. Met een beetje tactisch overleg is het misschien mogelijk om eens bij deze mensen thuis te kijken hoe zij het aanpakken.

--
CU, Rob - Owner of usenet....incl nl.test !!
BTW, waar kan ik internet downloaden ?
www.kabel-inter.net / www.gompy.net
Reply to
Rob / kabel-inter.net

"HomeAutomation Freak" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@4ax.com...

je hebt al een aantal tips gehad, hier is er nog 1, nou ja, een heleboel: in Elektuur 11/2002 staat een artikel "printpraatjes". Vele handige tips.

--
Mazzels!

Gerard

verwijder "nospam" uit e-mail adres


Posted by news://news.nb.nu
Reply to
Bezemsteel

"HomeAutomation Freak" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@4ax.com...

In de PCB-wereld wordt veel met inch-maten gewerkt.

1000mil=1 inch=2,54cm.

Op deze vraag zijn zoveel antwoorden mogelijk dat ik er maar niet aan begin. Zie ook het antwoord op de volgende vraag.

De beste uitleg en adviezen die ik op dit moment weet, vind je op:

formatting link
Zoals zoveel goede (en slechte) dingen op internet wel in het Engels.

Op die manier is een goede belichtingsbak te maken.

Als je laserprinter een goede en gelijkmatige dekking geeft, kun je ook de toner als etsresist gebruiken. De press-n-peel methode is speciaal hiervoor bedoeld. Ik heb zelf wel met fotopapier voor inktjetprinters van de HEMA geëxperimenteerd. De resultaten waren niet zo geweldig maar dat kan ook komen doordat mijn laserprinter niet zo'n goede dekking geeft.

Als je de fotomethode gebruikt kun je het best print met een foto gevoelige laag kopen. Ik weet niet of de spuitbusjes met fotogevoelige lak nog bestaan. Dat was niet of nauwelijks goedkoper dan kant en klare fotogevoelige print maar gaf wel heel veel extra werk. Uiteraard ook weer met extra kans op mislukking.

Het is zeker mogelijk maar niet zo eenvoudig. Ik zou daar pas aan beginnen als je het enkelzijdige printen maken goed onder de knie hebt.

Een Dremel is prima maar ik zou wel een standaard gebruiken. Ook is het aan te raden speciale printboortjes aan te schaffen. Gewone boortjes zijn erg snel bot.

Zie de eerder genoemde site.

petrus

--
Outgoing mail is certified Virus Free.
Checked by AVG anti-virus system (http://www.grisoft.com).
Version: 6.0.554 / Virus Database: 346 - Release Date: 20-12-2003
Reply to
petrus bitbyter

Zeker, maar de poster heeft nog geen ervaring. Het zijn ook geen drukke layouts met 64 datalijnen. Een beetje robuust beginnen kan geen kwaad lijkt me.

Zeker, maar zolang de poster niet aangeeft dat geld geen rol speelt ga ik er maar van uit dat hij in die week die hij heeft om tot resultaten te komen zich niet ook nog eens in de kwaliteit en levensduur van boortjes moet verdiepen. Zijn doel is blijkbaar zijn spoorweg emplacement zelf uitbreiden, niet het afleveren van professionele printjes voor dito kosten.

Zoek eens een synoniem voor klein eenmansbedrijfje. Ik had het woord beunt willen vermijden.

Zelf heb ik goede ervaringen aan de balie bij Display. Aangezien ik niet weet waard de poster woont kan ik geen kleine zaken aanbevelen, maar het is inderdaad de weg naar wat ik, ook al stond het niet tussen quotes onder de kleine bedrijfjes bedoelde.

Reply to
n.n

Heren,

Bedankt voor de hulp en info.

  1. Ik woon in Antwerpen (België) en heb zelf al goede ervaringen met Rato Electronics. (ik haalde er vroeger velleman kitjes, en m'n componenten voor m'n testprintjes op gaatjesbord komt ook allemaal van daar)
  2. Ik was eerst van plan om die plaatjes te laten etsen, maar voor een enkelvoudige print vraagt men al gauw 3,80 euro opstartkosten, en dan nog 0,1 euro per vierkante centimeter. Als je dan ziet dat een epoxy plaatje van 160 mm x 100 mm met fotolaag bij conrad "maar" 2,90 euro kost, is al gauw de beslissing genomen om zelf eens iets te proberen.
  3. Kosten, tja, ik wil in't begin niet al te veel geld uitgeven, het mag wel iets minder "perfect" zijn, en meer tijd kosten, zolang het "experimenteren" met beperkte middelen en kosten kan gebeuren, ben ik al blij. Als alles dan goed verloopt, ben ik gerust bereid om nadien geld te investeren in een "echte" etsbak en kolomboor enz ... Tenslotte moet ik zo'n 31 printjes maken van die S88 terugmeldunits, en een 80-tal wisselfunctiedecoders en seindecoders. En aangezien ik al jaren in electronica geïnteresseerd ben, maar er nooit echt tijd heb kunnen voor vrijmaken, is de start van m'n eigen modelspoorbaan een goeie gelegenheid om m'n electronica-kennis (zowel theorie als praktijk) wat uit te breiden.

Ik ben nog maar 29 jaar, maar heb anderhalve maand geleden een hartaanval gehad. (véél te druk leven, altijd maar werken, 2 fulltime jobs als programmeur) Vandaar dat ik nu maar één fulltime job meer heb, en me dus ineens een "serieuze" hobby heb gezocht. In die modelspoorbaan kan ik zowat vanalles kwijt qua creativiteit. Je moet wat handig zijn met knutselen, wat creatief zijn en inspiratie en interesse hebben om zaken zo natuurgetrouw mogelijk na te bootsen, en je heb natuurlijk de nodige kennis van electriciteit en electronica nodig. (en informatica, door de omvang van de baan wordt het een computergestuurde baan, maarja, dit zal wel een beroepsafwijking zijn zekers ?)

Ik heb een origineel schema van een terugmeldunit, en heb die nu in eagle gezet en dus een PCB van gegenereerd, maar ik ben natuurlijk niet 100% zeker dat alles correct is, is er hier toevallig een goeie ziel die na bovenstaande lange tekst nogsteeds zit te lezen, en die eventueel die eagle files eens wil nakijken voor mij ?

Alvast bedankt, Kris

Reply to
HomeAutomation Freak

er

uitbreiden,

Een Dremel (zoals de OP aangaf te bezitten) draait 40.000 rpm en dat is genoeg. Alles onder de 20.000 rpm is vodde om printjes te boren. Een stabiele standaard is eerder een vereiste, anders sneuvelen en direkt boortjes.

--
CU, Rob - Owner of usenet....incl nl.test !!
BTW, waar kan ik internet downloaden ?
www.kabel-inter.net / www.gompy.net
Reply to
Rob / kabel-inter.net

"HomeAutomation Freak" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@4ax.com...

Belichtingsbak - 4x tllampjes + 4x starter + 4x voorschakelapparaat + kast + timer Etsbak - kopen vanaf ~100 euro, zelf maken nog duurder ivm experimenteren. Tjonge wat kan je een hoop printjes *laten* maken voor dat geld. Helemaal als het maar telkens om een paar (50) printjes gaat, dat is nl een minium voor vele zaken. Spaar de printjes op, lever de files aan bij het bedrijf, en laat ze daar afdrukken / boren / enz. Je zal zien dat je veel goedkoper uit bent dan zelf maken.

--
CU, Rob - Owner of usenet....incl nl.test !!
BTW, waar kan ik internet downloaden ?
www.kabel-inter.net / www.gompy.net
Reply to
Rob / kabel-inter.net

idd, maar ik moet van elke serie die ik wil maken, toch eerst één printje hebben (om zeker te zijn dat het werkt) i.p.v. ineens alles te bestellen ?

formatting link
levert een goeie prijs in grote aantallen, maar m'n prototype ontwikkel ik liever zelf, als je ziet hoeveel ze in een electronica-zaak vragen voor één printje ;-)

groeten, Kris

Reply to
HomeAutomation Freak

"HomeAutomation Freak" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@4ax.com...

kast +

experimenteren.

een

Maak je proefprintje dan met een viltstift (layout gewoon groter maken met flinke eilanden zodat je ook *kunt* experimenteren) of plaktape. Gaatjesprint is ook goed bruikbaar en bv lochmaster is een leuk programma om te ontwerpen op gaatjesprint. Layo1 van

formatting link
zit een pakket in welke de print controleert aan de hand van het schema. Veel hobbyisten maken voor electronicazaken printjes voor klanten en zijn echt niet duur. Ik reken bv 6 euro voor het etsen van een eurokaart (10x16 cm) excl boren en / of zagen, mist kleinere layouts aangelevert worden als 1 layout van 10x16 cm.

--
CU, Rob - Owner of usenet....incl nl.test !!
BTW, waar kan ik internet downloaden ?
www.kabel-inter.net / www.gompy.net
Reply to
Rob / kabel-inter.net

knip--

Zo leer ik ook bij. Mijn zelfgemaakte standdaardje kwam beslist niet boven de 5000 rpm uit. Meestal stond hij waarschijnlijk veel lager.

n.n

Reply to
n.n

Waak echter voor verkeerde zuinigheid, want dan ben je dubbel duur uit.

Dat is wel heel erg jong voor zo'n serieuze aandoening. Heel verstandig dus, maar je bent al aardig op weg om in je hobby dezelfde kant op te gaan. Iemand met jou medische achtergrond zou m.i. niet moeten zeggen: "Ik heb nog een week verlof, en zou toch voor het einde van m'n verlof m'n eerste zelfgeëtste printplaat in gebruik willen nemen, rekening houdende met nog wat feestdagen enzo". Dat zijn bedrijfsmatige deadlines:-(. M.i. is het beter om een houding te leren van: "Morgen is er weer een dag" of: "zodra ik na het wanelen eens tijd heb ga ik daar toch eens aan beginnen." Maar ik weet uit ervaring hoe moeilijk het is jezelf (op dit punt) te veranderen. Aard van het beestje hé. Zelf had ik drie jobs (Behalve mijn werk en het bestuur van een patientenorganisatie plus gezin, want ik tel mijn gezin met ADHD zoon ook gerust voor een hele job).

, en me dus ineens een "serieuze" hobby heb gezocht.

Reply to
n.n

"n.n" schreef in bericht news:GgQHb.36009$ snipped-for-privacy@typhoon.bart.nl...

Het is eigenlijk heel simpel. Bij een laag toerental haalt de boor in 1 omwenteling veel materiaal weg. Bij een hoog toerental zal de boor in 1 omwenteling weinig materiaal weg nemen en dus niet zo warm worden door de wrijving. Tevens koelt de boor beter door de lucht die de boor verplaats (de spiraalvorm is de koeling). Kijk eens bij professionele printboren en je zal zien dat het toerental altijd boven de 30.000 rpm ligt.

--
CU, Rob - Owner of usenet....incl nl.test !!
BTW, waar kan ik internet downloaden ?
www.kabel-inter.net / www.gompy.net
Reply to
Rob / kabel-inter.net

Rob,

Welke kant van NL woon je ? Misschien kan ik m'n printplaatjes wel bij jou laten ontwerpen. (passen perfect op een 10x16 eurocard)

groeten, Kris

Reply to
HomeAutomation Freak

"HomeAutomation Freak" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@4ax.com...

en

10x16

NH - Alkmaar

Ontwerpen is een HEEL ander verhaal dan alleen etsen ;o)

--
CU, Rob - Owner of usenet....incl nl.test !!
BTW, waar kan ik internet downloaden ?
www.kabel-inter.net / www.gompy.net
Reply to
Rob / kabel-inter.net

idd, ik bedoelde dus eigenlijk ontwikkelen ;-) (en etsen dus) het ontwerp is al klaar.

Jammer dat je zo ver weg woont, ik woon namelijk "net" in België. (op de grens NL / BE dus, tussen goes & breda in, wat naar beneden) ondertussen heb ik dus een scanner geruild tegen een fles wijn, en morgenvroeg mag ik bij iemand anders een gezichtsbruiner ophalen, ook in ruil voor een fles wijn. Voor 2 flessen wijn en een paar uurtjes knutselen ga ik toch een redelijke goede lichtbak hebben denk ik ;-)

groeten, Kris

Reply to
HomeAutomation Freak

"HomeAutomation Freak" schreef in bericht news: snipped-for-privacy@4ax.com...

De etsmachine staat op de site

formatting link
Je hoeft niet zo groot te gaan, er bestaan ook kleinere aquariumbakken. Met een 12 Volt motortje, wat pvc-buis en een regelbare voeding kom je al een heel eind. Om te ontwikkelen kan je gootsteenontstopper gebruiken (parels !! geen vloeistof) 20 gram / liter. Begin met belicht van de printjes eerst met proef reepjes om de belichtingstijd te bepalen. Start met +/- 60 sec, afhankelijk van de buisjes en print zal je tussen de

60 en 120 sec uitkomen.

Sucses,

--
CU, Rob - Owner of usenet....incl nl.test !!
BTW, waar kan ik internet downloaden ?
www.kabel-inter.net / www.gompy.net
Reply to
Rob / kabel-inter.net

ElectronDepot website is not affiliated with any of the manufacturers or service providers discussed here. All logos and trade names are the property of their respective owners.