Op nl.doehetzelf was onlangs een aardige discussie (helaas vervuild door ontelbare nitwits) over het zelf slaan van een aarding. Dat bracht mij op de volgende vraag.
Op zandgronden is het vaak moeilijk om aan de voorschriften te voldoen wat betreft de verspreidingsweerstand. Soms moet je wel 50..80 meter diep slaan om voldoende geleidende lagen te vinden. Ik vraag mij af wat het nut is van zo diep slaan. De potentiaal van een zo diepe aardlaag heeft geen enkele relatie meer met de potentiaal van de omgeving die beveiligd moet worden. Daarbij denk ik vooral aan funderingen, vloeren en leidingen in gebouwen. Het gaat toch vooral om de oppervlakte van de bodem, want daar staan wij op, en daar staan onze gebouwen op. Kan iemand onderbouwen waarom het toch zin heeft om zo diep te aarden?
Het is de bedoeling dat als bv. stroom op de behuizing van een toestel komt te staan, deze wordt weggeleid, naar de aarde -> een geleidende laag in de aarde. De weerstand moet klein zijn: stel dat jij er op dat moment met je vingers aanhangt, is de weerstand van de aarding hopelijk een heel stuk kleiner dan jou lichaams weerstand, samen met de weerstand tussen jou, en de geleidende ondergrond. Stel nu dat het grondwater daar bijvoorbeeld hoog staat, of dat je tegen je waterleiding leunt op het moment dat ..., dat is die weerstand tussen jouw lichaam en de geleidende ondergrond plots een stuk kleiner. En daarnaast heb je de aardlekschakelaar die ten gevolge van de hopelijk niet door jou (maar wel door de goede aarding) weggeleide stroom een zodanig stroomverschil veroorzaakt, dat de aardlekschakelaar ingrijpt.
Ik kan mij moeilijk voorstellen dat ze echt tot 80 meter gaan ineens. Wat ik heb begrepen is dat het aardingsbedrijf, bij bekende slechte waardes in een gebied of slechte waarde na bijvoorbeeld 25 meter in ster gaat slaan. Dus een 2e en 3e pen erbij, in ster uit elkaar geslagen of fysiek enkele meters uit elkaar. Ik denk dat, als een bedrijf toch zo diep slaat zij weten dat op die diepte een (goed geleidende) leemlaag zit waardoor ze in een keer klaar zijn.
Voor gebruik als veiligheidsaarding lijkt mij toch echter de steraarding beter.
Het nut van zodiep slaan is een dusdanig lage aardings weerstand te creeren dat die weerstand geen spanningsopbouw toestaat op het gestel (kast) van het apparaat met storing. Stel nu dat je een aardweerstand hebt van 10 Ohm en er ligt een fase aan de kast en er loopt stroom van
10 A dan staat de kast onder 100 Volt. Nu is in normale gevallen de zekering 16 ampere en is de aardweerstand gesteld op
Bedenk dat men aan de kant van de centrale de generator aan een kant aard (met een goede aardpen.) In feite is onze aardbol de nulgeleider naar de centrale, die vitaal wordt, als de nulgeleiding via de draad niet meer aanwezig is. M.a.w deze aardverbinding staat gewoon parallel aan de "nuldraad". De weerstand van deze aardverbinding moet laag zijn. Hoe dat tot stand komt is, in principe, minder belangrijk.
----- Original Message ----- From: "Jan Bijma" Newsgroups: nl.hobby.elektronica Sent: Saturday, January 10, 2004 2:39 PM Subject: aardingsdiepte
de
slaan
In Frankrijk gebruiken ze gewoon een grondboor machine die ook wordt gebruikt voor het boren naar water. Gaatje boren, koppelstrippen, volspoelen met zand/ water en klaar. Dat is de prof. manier. Wat ook gebeurt is dat er een koperdraad als een soort mat op een metertje diep in de grond leggen. Het gaat om de aardweerstand, niet de on-diepte.
Dat de centrale een dikke aardpen heeft kan best maar zal niet bedoeld zijn als nulleider voor het gehel net. Hm.... Bij elk 10Kv => 220/380 volt transformatorhuisje zit een dikke aardpen de grond in geslagen (met een zeer lage weestand). De primaire kant van de trafo staat in driehoek (geen nul aanwezig omdat je geen sterpunt hebt), de secundaire kant staat in ster. Op deze manier maken ze een Nul die maximaal enkele kilometers van je huis af ligt. Dat is
10x beter dan wanneer de centrale een dikke pen de grond in moet slaan die honderden kilometers verderop kan staan (om er nog maar niet over te denken dat spanning ook geinporteerd wordt uit 't buitenland)..
Wanneer je een aardpin de grond in slaat zal het nut van de pindiepte een soort van kegel zijn (zie het als een kegel die je de grond in slaat). Dus het heeft op den duur weinig zin meer om dieper te gaan. Het is in dat geval soms makkelijker meerdere aardes te slaan. Ik meen dat de aardpennen minimaal hun lengte uit elkaar moeten staan. Wanneer je dat niet doet overlappen de "kegels" elkaar en is het nut van de aardpennen niet optimaal. Kortom, zorg dat de kegels elkaar niet overlappen en je zit goed.
2 antwoorden, goed :) maar dat is niet wat je wil weten.
Moet je voorstellen dat de weerstand bepaald wordt door een verhouding tussen stroom en spanning, zeg maar de wet va Ohm. Nu is het zo dat je altijd bij meetklemmen een overgangsweerstan hebt, stel je hebt meet klemmen waar een stroom door heen wordt geduwd, van 10 ampere en die hebben een overgangsweerstand van 0.1 Ohm. Dan staat er tussen de meet klemn en het meetpunt 1 volt. Voor spanningsmeting heb je nauwelijks stroom nodig, moderne voltmeters halen 100kOhm/volt, op hun sloffen,. Dat betekend dat er nauwelijkstroom loopt richting voltmeter. Dus als daar een overgangsweerstand zit van 0,1 ohm en er loopt een paar micro ampere dan is dat niet zo erg.
Kortom, je gebruikt twee klemmen om de stroom in te stellen en meet de spanning over twee andere klemmen, (dit kunnen de zelfde zijn alleen de stroom loopt door een andere draad.) Hiermee wordt de overgangsweerstand enigsinds uit de meting gehaald.
Ik hoop dat het duidelijk is Cees.
--
# The sex life of an arion circumscriptus looks like a foam party to me.
# Cees Keyer, HVA dept I&E, Weesperzijde 190, 1097DZ Amsterdam, Holland
# pe1jmj@-NO_SPAM-amsat.org Voice: (+31)20-5951639, Fax: (+31)20-5951620
"Jan Bijma" schreef in bericht news:btovhq$bkl$ snipped-for-privacy@reader11.wxs.nl...
de
slaan
funderingen,
van
Het is de bedoeling dat bij een sluiting naar aarde, in een defekt apparaat de zekering er zo snel mogelijk uit springt. Er zijn tabellen, en berekeningsmethoden voor afhankelijk van je situatie etc. Ga er maar van uit dat de spanning die door een defekt op de buitenkant van een apparaat, bv je wasmachine, er maximaal 0,4 seconde op mag blijven staan. Heb je toevallig de wasmachine beet tijdens het optreden van de storing dan krijg je wel een optater, maar de tijd is zo kort dat je er geen hartproblemen aan overhoudt. Een zekering, maar ook automatische zekeringen, hebben een tijd nodig om uit te schakelen. Hoe hoger de stroom, hoe sneller ze uitschakelen. Een even ter voorbeeld nemen, een gewone 16 Ampere zekering gaat er bij 16 ampere nooit uit. Bij een stroom van 22 ampere gaat deze er (gemiddeld) na een klein uurtje uit. Bij een stroom van 55 Ampere gaat deze er binnen de 0,4 seconde uit. En nu kun je verder rekenen. Een stroom van 55 Ampere, 230 Volt netspanning, de totale weerstand in het circuit, dus inclusief je leidingen in huis, aansluitsnoer, leiding van het nutsbedrijf totaan het trafohuisje, maar ook de leiding naar de aarde, en de aardpen zelf, mogen totaal dus maximaal
230/55= 4,2 ohm bedragen. Je aardweerstand mag bij toepassing van 16 Ampere zekeringen maximaal 1,57 ohm zijn. Op je wasmachine staat dan een spanning van 55 x 1.57 = 86 Volt. Genoeg om te voelen, te weinig om aan dood te gaan, of ander letsel over te houden. Hoe goed is je kennis van de wet van Ohm. Ga de weerstand van je aarde maar eens verhogen en reken maar eens door. Een verhoging van de aardingsweerstand zal de kortsluitstroom verlagen. Je zekering gaat er minder snel uit. De schok duurt langer, en kan dus fataal aflopen.
Je opmerking dat het over de oppervlakte gaat, is nog niet zo gek. Dit wordt in woonhuizen ook toegepast. In je badkamer zou de genoemde 86 Volt wel voor grotere problemen kunnen zorgen. Je staat dan in je bloodje, kleddernat. Om ervoor te zorgen dat je geen schok krijgt zijn alle metalen delen, waterleiding, cv, en een wapeningsmat in de vloer met elkaar gekoppeld, en gezamelijk geaard.
Sta je in je natte bloodje in de badkamer, en de wasmachine gaat kapot, dan krijg je op je handen dezelfde spanning als op je voeten. Kortom er is geen spanningsverschil, er vloeit dus ook geen stroom, en je krijgt geen schok.
Zoals in het verhaal hierboven, kun je in grote elektrische installaties niet meer uit de voeten. De wwerstand van de aardpen mag max 25/Inom van je grootste zekering zijn. Dus bij 16 Ampere 25/16 = 1,57 ohm Hen je een 250 ampere zekering (helemaal niet ongewoon) dan mag de weerstand van de aardpen max 25/250 = 0,1 ohm zijn. Zulke lage aardingsweerstanden zijn praktisch niet te maken, zodat men daar tot andere moiddellen overgaat. In grote gebouwen worden daarom de wapeningsstaven in fundering, alle aan elkaar gekoppeld. Ook de aarde vanaf de trafo van het energiebedrijf wordt hieraan gekoppeld. Stromen die ontstaan door sluiting naar aarde, worden dan niet via de aarde afgevoerd, maar geheel via koperleidingen terug naar de trafo gevoerd. Eventuele spanningen op de aarde zijn, omdat alles aan elkaar gekoppeld is niet meer gevaarlijk. De zelfde situatie ontstaat als in je badkamer.
Tja, en tegenwoordig heb je aardlekschakelaars. Gelukkig, zinds het toepassen van aardlekschalkelaars zijn heel wat minder doden per jaar gevallen, door ongelukken met elektriciteit. De aardlekschakelaar schakelt de stroom al af bij geringe foutstromen. Er zijn diverse typen in gebruik, afhankelijk van de leeftijd van je elektrische installatie. Je aardingsweerstand mag bij toepassing van aardlekschakelaars maximaal 160 ohm (100 ohm bij de oude 0,5A Aardlekschakelaar) zijn. Een stuk hoger dan in het voorbeeld, en een stuk makkelijker te realiseren, en dus goedlkoper, en nog veiliger ook. Let op dan moeten wel alle groepen beveiligd zijn door aardlekschakelaars.
Sommige (maar niet alle!) energiebedrijven leveren ook een aarde. Zij verzogen de aarde op dezelfde manier als in grote elektrische installaties. De aarde wordt als draad meegevoerd in de stroomkabel naar het transformatorhuisje. In het trafohuisje zit altijd een goede deugdelijke aarde.
Ik hoop dat ik je vraag naar wens heb beantwoord. Is er iets nog niet duidelijk, laat het hier even weten.
Even een vraag, Jantje. Je noemt hier een aantal eigenschappen waaraan een zekering voldoet.
Geldt dit alleen voor de goede fabrikaten of geldt dit ook voor de tegenwoordig veel voorkomende B-merken uit zeg maar Polen, voormalig oost-Duitsland en zo??
Want ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat zij WEL voldoen aan alle veiligheids-eisen maar NIET aan de andere eisen die we gewend zijn, zoals de afschakeleisen.
Ofwel: het is troep.... Veilige troep, maar desondanks troep.
schreef in bericht news: snipped-for-privacy@4ax.com...
Oei, dat zou ik niet weten. Je weet hoe het tegenwoordig is met CE keur en weet ik niet allemaal. Er wordt van alles verkocht, ook ondeugdelijk spul, en soms ook levensgevaarlijk spul. En hier is vaak niks tegen te doen. Vrijheid van handel binnen de EEG etc. Dus het wordt als konsument niet makkelijk gemaakt.
Maar als je een goede zekering hebt, dan moet er gL of gG, of gL/gG op staan. Dit is de afschakelkarakterestiek die in Nederland ( en west-Europa) voldoed aan de eisen. Indien de eisen in heel Europa doorgevoerd zijn, wat uiteindelijk wel de bedoeling is, dan is dit het enige goede zekering voor de gehele EEG Hoe de stand van zaken momenteel is weet ik niet. Andere zekeringen, dus gewone, en de trage, herkenbaar aan een soort van slakkehuisje, zijn nog steeds volop verkrijgbaar. Waarbij dus het gevaar kan ontsaan dat een gewone zekering door een trage wordt vervangen. In kritische installaties, dus als je aarde maar net aan de eisen voldoet voor gewone zekeringen, kan dan de uitschakletijd van 0,4 sec. wellicht overschreden worden, met alle gevolgen van dien.
Maar we hebben het dan over de nomale D-Patroon (vaktaal), dus de gewone zekering, of stop, die we al jaren kennen. Voor mespatronen blijven andere afschakelkarakterestieken beschikbaar.
En waar de troep vandaan komt: Staat er op het doosje made in Holland, dan is misschien alleen het doosje in Nederland gemaakt, de rest...........moet je maar raden.
"Dakduvel" schreef in bericht news:btqm2r$a88tf$ snipped-for-privacy@ID-102604.news.uni-
die zet ik dr op
Mo je die aorde mete, dan mo je een egte aordingsmetr hebbe, Die hebt ok een hullup stoafje wa erges anders de grond inmoh. Me een gewone universele meter goa he egt nie
gebruik dan is die zooi
Doch het nie altied. Wo je laogoomige weerstand mete , zeg moar loager da een ohmpie, dan maok het noag veul uit of i een overgangsweertand van 0,1 ohmpie heb. das 10% krieg je nie bie appi hein.
(amerikaans systeem)
Gebruuk hier geen amerikaanse zooi. Loat ze da maar in irak houe. Hier doen we het al joaren vieleiger.
"vin" schreef in bericht news:400128c4$0$314$ snipped-for-privacy@news.xsall.nl...
Dan meet je de circuitweerstand. En dat is toch wat anders. Aardelektroden kun je alleen met een wisselspanning/wisselstroom meten. Met een gewone multimeter meet je met een gelijkspanning/stroom, en krijg je zo een verkeerde waarde. Ook al omdat er door de Nul een stroom vloeit, waardoor er spanning op staat. Dus dat gaat echt niet zo. Gebruik een echte aardverspreidingsweerstandsmeter als je de aarverspreidingsweerstand wil meten, en een circuitmeter als je de circuitweerstand wilt weten. Multimeters zijn voor dit doel totaal ongeschikt.
een aanrdspreidingsweerstand is een multimeter met ingebouwde stroombron en je duwt dan gewoon op 15 meter afstand een paar extra elektrodes in de grond en dan meet je de spreidings weerstand op de vierpunts methode.... Dus de R van de aardstaaf naar de 1ste elektroden // aan de R met de 2de elektrode.
Cees
--
# The sex life of an arion circumscriptus looks like a foam party to me.
# Cees Keyer, HVA dept I&E, Weesperzijde 190, 1097DZ Amsterdam, Holland
# pe1jmj@-NO_SPAM-amsat.org Voice: (+31)20-5951639, Fax: (+31)20-5951620
ElectronDepot website is not affiliated with any of the manufacturers or service providers discussed here.
All logos and trade names are the property of their respective owners.