Ściemniacz z soft-startem

Cześć,

Jest taka sytuacja - dosyć często palą mi się żarówki (GU-10 na 230V, 35 albo 50W) w lampce nocnej. Zastanawiam się, czy soft-start, czyli wstępne podgrzanie włókien małym prądem (żeby ograniczyć prąd udarowy przy włączaniu) nie pomogłoby im.

Oprócz tego (zupełnie niezależnie i nie z tego powodu) chcę dorobić do tej lampki ściemniacz i zastanawiam się, czy nie da się tych dwóch pieczeni upiec na jednym ogniu.

Niech to będzie zwykły, klasyczny ściemniacz na triaku, diaku i z układem RC, który reguluje kąt zapłonu. Zastanawiam się, czy by nie zrobić tak, żeby ściemniacz zaczynał od maksymalnego kąta (zapłon tuż przed kolejnym zerem) i zmniejszał sobie w ciągu nie wiem, sekundy, dwóch kąt aż do osiągnięcia tego, który jest ustawiony potencjometrem. Tak, jakby rezystancja w obwodzie RC najpierw była duża, a potem stopniowo malała do ustawionej.

Znacie jakieś gotowe schematy, które mi to zrealizują, czy raczej będę musiał samemu coś wyrzeźbić? Wszystko, co przychodzi mi do głowy, wymaga zastosowania jakiegoś zasilacza beztransformatorowego i pracy na niższych napięciach, ale to wydaje się być zbyt skomplikowane, czuję że da się to zrobić prościej...

Reply to
Gof
Loading thread data ...

Użytkownik "Gof" snipped-for-privacy@somewhere.invalid napisał w wiadomości news: snipped-for-privacy@news.chmurka.net...

Tak sobie na szybko myślę luźno... Najprostszy, to chyba jest termistor w szereg, zbocznikowany po jakimś czasie, by termistora niepotrzebnie nie grzać... Jeśli by regulator takie coś wytrzymał, bo ZTCP, regulatory niezbyt lubią dużych zmian obciążenia... To może niskim kosztem by dało radę, połączyć jedno z drugim? (termistor między regulatorem i żarówką)

Reply to
ACMM-033

W dniu 2015-09-05 o 20:56, Gof pisze:

U2008

P.P.

Reply to
Paweł Pawłowicz [kropka] pl

Użytkownik "Gof" snipped-for-privacy@somewhere.invalid napisał w wiadomości news: snipped-for-privacy@news.chmurka.net...

Pomaga, testowałem.

A może być jeszcze bardziej klasyczny? Ten najbardziej klasyczny to miał potencjometr z wyłącznikiem i włączenie/ustawienie jasności odbywało się przez pokręcenie gałki. Z doświadczenia wiem, że taki sposób "odpalania" wydłuża żywotność żarówki bardzo znacznie.

Reply to
Desoft

Wygląda trochę jak armata na muchy, ale tania i fajna ta armata - postrzelam z niej do tych żarówek. Dzięki!

Reply to
Gof

Wygląda trochę jak armata na muchy, ale tania i fajna ta armata - postrzelam z niej do tych żarówek. Dzięki!

PS. Dać dławik ze 100uH szeregowo z żarówką? Zależy mi, żeby układ jak najmniej siał... zwiększyłbym wtedy kondensator, który jest rozładowywany do bramki triaka, do 22nF (żeby wydłużyć czas impulsów i prąd podtrzymujący miał szansę wzrosnąć).

Reply to
Gof

Ledowke kup problem zniknie.

Reply to
Zenek Kapelinder

W dniu 2015-09-06 o 05:16, Zenek Kapelinder pisze:

I taniej będzie niż rzeźbienie soft startu, który wydłuża wprawdzie żywotność żarówki, ale nie czyni ją nieśmiertelną.

Reply to
PeJot

W dniu 2015-09-06 o 03:20, Gof pisze:

O jakim kondensatorze mówisz? Tam nie ma kondensatora rozładowywanego do bramki, jak to jest w prostym ściemniaczu. Jeżeli chcesz zmieniać inne elementy, dokładnie przeczytaj datasheeta, aby wiedzieć do czego służą, i jaki efekt osiągniesz wprowadzając zmiany. Dławik możesz dodać, toroidalny. Poprawi warunki pracy triaka zmniejszając dU/dt, a przez to niezawodność układu.

P.P.

Reply to
Paweł Pawłowicz [kropka] pl

O tym od pinu 2 do masy (pinu 4).

Przeczytałem :) racja, C3 z datasheetu nie jest rozładowywany do bramki, tylko impuls trwa 9 us na każdy nanofarad.

I stąd pytanie - czy mając dławik 100 uH czas impulsu 198 us (22 nF * 9 us) nie będzie za krótki...

Reply to
Gof

Czy ja wiem, czy taniej... ściemniacz chcę mieć tak czy inaczej, U2008 kosztuje jakieś 4 zł.

Reply to
Gof

W dniu 2015-09-06 o 11:04, Gof pisze:

Nie będzie problemu :-)

P.P.

Reply to
Paweł Pawłowicz [kropka] pl

W sumie nawinęło mi się 233 uH, ale mam nadzieję że też będzie OK :)

Reply to
Gof

Użytkownik "Gof" snipped-for-privacy@somewhere.invalid napisał w news: snipped-for-privacy@news.chmurka.net ... : PeJot <PeJot_slepy snipped-for-privacy@nigdzie.pl wrote: : : >> Ledowke kup problem zniknie. : >

: > I taniej będzie niż rzeźbienie soft startu, który wydłuża wprawdzie : > żywotność żarówki, ale nie czyni ją nieśmiertelną. : : Czy ja wiem, czy taniej... ściemniacz chcę mieć tak czy inaczej, U2008 : kosztuje jakieś 4 zł. :

Jakoś tak baaardzo dawno, kiedy elektronika "umiała" znacznie mniej - znajomy (mogę go o schemat podpytać) uparł się, że chce mieć inny bajer, też zmieniający napięcie dla żarówki, ale jakby "na odwyrtkę". Myślę, że dosyć ciekawe. Ale zacznę od "uzasadnienia", które mu (nomen-omen) "przyświecało": - Wyobraź sobie (tłumaczył) zapraszam panienkę, pokazuję znaczki, czy rybki w akwarium, włączam odpowiednią muzykę, która robi się coraz to bardziej nastrojowa, widzę, że ona jakoś nie protestuje, no i czas na światło. Wciskam przycisk, i powoli, nienachalnie, światło zaczyna - przygasać.

No i gdy już zamierzasz coś w tym temacie robić, to może i Tobie się pomysł przyda.

Reply to
(c)RaSz

(c)RaSz napisał:

Znałem go! Może to ten sam, a w każdym razie dokładnie w ten sam sposób opowiadał. Uparty był na tyle, że pomysł swój zrealizował. A ja widziałem gotowe dzieło. Było na co popatrzeć -- tyrystor na radiatorze, do tego mostek diodowy, też z radiatorami. W sumie spory kawałek diwajsa. Było to włączone w obwód oświetleniowy całego mieszkania, zamontowane w szafce z bezpiecznikami. A cała zmienność osiąganięta została za pomocą opornicy suwakowej z przekładnią śrubową. Kręcił tym silniczek, też zaopatrzony w swoje przekładnie, tyle że zębate. Jemu chodziło o osiągnięcie czasu ściemniania rzędu dwuch godzin. Jakoś sobie wyliczył optymalną wartość (pewnie różniczkując funkcję i szukając miejsca zerowego).

Jarek

Reply to
invalid unparseable

Nie... w ciemności to połowa przyjemności ;)

Ale pomysł oryginalny.

Reply to
Gof

W dniu 2015-09-05 o 20:56, Gof pisze: prościej się nie da :)

formatting link

Reply to
Jawi

Trafiony-zatopiony, układ zmontownay, uruchomiony, wyregulowany i wszystko świetnie działa. Dzięki za ten trop.

Jest tylko jeden mankament. Przy włączaniu w pozycji ściemnionej soft start zachowuje się tak, jakby dawał od 0 do max mocy i dopiero potem układ daje właściwą moc, taką jak ustawiłem.

Mówiąc prościej - gdy jest ustawione na max mocy, to wszystko jest OK, widać że soft-start działa, ale gdy np. na minimum, to lampa się na chwilę rozjaśnia a dopiero potem ściemnia do ustalonego poziomu.

Pytanie czy tak ma być, bo np. w silnikach to jest zalecane, czy to glitch przy włączaniu (stany nieustalone), czy może można coś z tym zrobić...

Reply to
Gof

Zastosuj układ i wartości według pdfa z Elenoty. Zwróć uwagę na jakość kondensatora na pinie 1 ( tą wartość możesz zmniejszyć nawet dziesięciokrotnie), pokręć potencjometrem na pinie 6.

P.P.

Reply to
Paweł Pawłowicz [kropka] pl

Mój schemat jest taki:

formatting link
Względem tego z Elenoty różni się:

- kondensator na pinie 2 dałem 22n a nie 10n

- zamiast rezystora szeregowo z suwakiem potencjometru dałem PR 100k

- zamiast potencjometru 50k dałem 47k

- inny triak

- inna dioda prostownicza (miałem pod ręką 1N4004, czyli do 400V, czyli na styk...)

- dławik szeregowo z triakiem

Ja bym ją raczej zwiększył :) podoba mi się efekt powolnego rozświetlania.

Teraz mam elektrolit 4.7u/50V wyprodukowany przez Leauger (nie mam pojęcia czy to dobra firma).

Pokręciłem, nie wygląda na to żeby to coś zmieniało w kwestii rozjaśniania przy uruchomieniu... ogólnie potencjometry ustawiłem tak (oznaczenia jak na tym moim schemacie):

  1. R6 na minimum
  2. R3 tak, żeby żarówki ledwo się żarzyły
  3. R6 na maksimum
  4. R7 tak, żeby żarówki były najjaśniejsze (tzn. do momentu, w którym zwiększanie R7 nie zwiększało już ich jasności)
  5. R6 na minimum
  6. R3 delikatnie skorygowany (tak, żeby żarówki znowu ledwo się żarzyły)

Wziąłem tą instrukcję stąd:

formatting link

Reply to
Gof

ElectronDepot website is not affiliated with any of the manufacturers or service providers discussed here. All logos and trade names are the property of their respective owners.